Линолеум

Линолеум — еденге төсейтін материалдардың бірі. Ол тазалық сақтауға қолайлы, берік, оңай жуылады, түрі әсем. Негізгі бастапқы шикізатына (ұштастырғыш шикізатына) қарай поливинил-хлоридті (тұрғын үй бөлмелерінде еденге төсеу үшін коп қолданылады), алкидті (глифталды, вальтонды), коллоксилинді (нитролинолеум), резеңкелі (релин) және басқа линолеумдерге бөлінеді. Арқаусыз (бір және көп қатпарлы) және бөріктеуші (маталы, пергаминді) немесе жылу шығармайтын, дыбыс өткізбейтін арқауы бар линолеум де болады. Бір түсті және түрлі түсті (оның ішінде өрнекті) болуы да мүмкін. Линолеумді әдетте, ені 0,5 м- ден 2 м-ге дейін, қалыңдығы 1,6 мм-ден 5 мм-ге дейін болатын рулон түрінде шығарады (тұрғын бөлмелерде еденге төсеу үшін көбінесе қалыңдығы 2,5 мм-лік линолеум қолданылады). Рулон екі немесе одан да көп бөлек линолеумнен тұрады, бірақ олардың әрқайсысының ұзындығы кем дегенде 3 м болуға тиіс. Поливинилхлоридті линолеум полимер материалдан — поливинилхлоридтен жасалады, әдетте, матадан астары болады. Бір тегіс бояулы және түрлі түсті етіліп жалпы ұзындығы кем дегенде 12 м рулон түрінде шығарылады. Алкидті линолеумдер өсімдік майы (мақта, зығыр, күнбағыс майы және т.б.) негізінде жасалады; астары тек матадан тұрады. Бүл — линолеумның үйкеліске неғұрлым төзімді түрі, жылу мен дыбыс өткізбейтін жақсы қасиеті бар. Клейстерді дайындау үшін картоп ұны немесе басқа үн — 85%, скипидар — 15% керек. Ұнға аз мөлшерде су құйып, сұйық қамырға айналғанша араластырады, сосын оны қайнап тұрған суға сыздықтатып құйып (суды ұнның салмағынан шамамен үш еседей коп етіп алады), қоймалжың массаға айналғанша араластырып, сонан соң скипидар (бұлғай отырып) қосу қажет. Клейстер дайындаудың бұдан басқа да тәсілін ұсынуға болады.Ұнға салмасынан үш есе коп мөлшерде су қосып, 70° С-қа дейін жылытып, осы температурада 30 минуттан 1 сағатқа дейін араластырады, сонан соң алынған масса салмағының 3 пайызындай күйдіргіш натрдың 20%-дық ерітіндісін қосады да, біркелкі мөлдір массаға айналғанша араластырады. Казеинді-эмульсиялы мастиканы мата астарлы линолеумді желімдеу үшін қолданады. Мастиканы ОБ (кәдімгі) маркалы казеинді желімнен, зәйтүн майынан (кез келгені), әктас ұнтағынан (тартылған әктас), судан дайындауға болады. Казеинді желімге аз мөлшерде жылы су қосып, біркелкі массаға айналғанша араластырады, сонан соң қалған судың бәрін үстеп құяды, осыдан кейін массаның бөртуіне мүмкіндік беру керек (шамамен 30 минут), сонан соң зәйтүн майы мен әктас ұнтағын қосып, мұқият араластырады. Мастиканы 4—5 сағатқа дейін пайдалануға болады.

Линолеум