Ли Якокка

Лидо Энтони «Ли» Якокка ( Lido Anthony “Lee” Iacocca; 15 қазан 1924 Аллентаун, Пенсильвания штаты, АҚШ) - Форд компаниясының президенті қызметін және Крайслер корпорациясында басқару қызметін атқарған.

Өмірбаяны

Ли Якокка Пенсильвания штаты, Аллентаун қалашығында италяндық иммигранттар жанұясында дүниеге келеді. Никола Якокко, Ли Якокканың әкесі, Америкаға алғаш 1902 жылы келген.

Балалық шағы, оқу жылдары 1939 жылы Якокко ревматизм ауруына шалдығады, кейін ауруынан айыққанымен оны осы ауруының себебінені әскер қатарына қабылдамайды. Сұрапыл соғыстың өрті тұтанған шақта ол қатарластарымен бірге соғыс алаңына аттана алмады. Мектеп бітірген Якокка Лихай университетінің табалдырығынан аттайды. Біраз уақыт өткенннен соң ол Принстон университетіне оқуға шақырылады.

Форд (Ford) компаниясындағы жұмысы

Принстон унивеситетін бітірісімен Якокка Ford компаниясындағы инженер қызметінің жұмысын бастап кетеді, біраз уақыттан соң жұмысты басқару бөлімінде жалғастырады. Есімінің қысқартылып қолданылуы оның есімінің телефонмен байланысқанда өзінің шынайы Лидо есімін "Ли" деп атай бастағанына байланысты.Уақыт өте келе Якокка директорлардың бірі атанатын кез туды. Якокконың басшылығымен атақты Ford Mustang жасалып шығарылды. Сонымен қатар аз тиражды алдыңғы жетекті автомобильдерді еңгізуді ұйымдастыру жұмыстарының барысында белсенділік танытты. Тұтынушыларға арналған автокредиттендіру кезінде өз үлесін қосты. 13 шілде 1978 жылы Генри Форд ІІ оны жұмыстан босатты, осыған қарамастан Якокка сол кездегі АҚШ-тағы алдыңғы қатарлы менеджерлердің бірі болып саналатын. Жұмыстан шығарылуы жөнінде Якокка өз автобиографиясында баяндайды. Оның пайымдауы бойынша, жұмыстан босатылуының негізгі себебі оның атағының Генри Форд ІІ-нің атағынан асып кетіп бара жатқандығымен түсіндіріледі. Бірақ шындығына келгенде, негізгі себеп Ford Pinto 1973 модельдік жылы орын алған оқиғаға қатысты болуы ықтимал. Бұл автокөліктің компакты көлемі есебінен және бензобактың төмен бөлікте қолайсыз орналасуы себепті артқы соқтығысу барысында бензиннің детонациялану мүмкін еді. Ли Якокка осы қауіпті ескере тұра, автокөліктің өндіріске шығуына мүмкіндік бергені үшін негізгі кінәлі болып саналды. Ақыр соңында Ford компаниясына халықтың қысымы туындауы себепті 1978 жылдың жаз маусымында 2 миллионға жуық Pinto және сол базада өндірілген Додж маркалы автокөліктерді қайтарып алуына тура келді. Келесі айдың ішінде Якокка фирмадағы жұмысын доғарды. Крайслер (Chrysler) корпорациясындағы жұмысы

Форд компаниясындағы жұмысын тоқтатқан Якоккаға сол кездері банкроттыққа ұшырай бастаған Крайслер корпорациясын басқаруға ұсыныс түсті. Ол бұл ұсынысты қабылдап, компанияның экономикалық деңгейін жақсартты. Негізгі үлесі корпорация пайдаланған $1,2 млрд көлеміндегі АҚШ үкіметіне берілуі тиісті қарызды мерзімінен 7 жыл бұрын қайтаруына мүмкіндік жасады. Бұл корпорацияның басшылық қызметін Якокка 1995 жылы тоқтатты.

Шығармашылығы

1980-жылдары Якокка Iacocca: An Autobiography ( орыс тілінде «Карьера менеджера» деген атаумен жарық көрді) автобиографиясын жазады. Бұл кітап бірнеше рет өңделіп, қайта басылып шығып жатты; ақырында ол естелік сипаттағы тағы бірнеше кітаптардың авторы атанды. Ғұмырнамасында Ford компаниясының негізін қабылдаушының немересі Генри Форд ІІ жөнінде ашық және ащы шындығын баяндайды. Және компаниядағы қарым-қатынастарын, өмір жолын детальді баяндайды, Ford пен Chrysler компанияларында маңызды шешімдер қабылдардағы өзінің мотивациясын түсіндіреді.

Қоғамдық қызметі

1982 жылдың мамыр айында АҚШ президенті Рональд Рейган Ли Якоккаға Бостандық монументінің реставрация фондын басқаруды ұсынды, Якокка келісім беріп бұл фондтың жетекшілік қызметін әлі күнге жалғастыруда.