Лондон
Лондон (ағылш. London [ˈlʌndən] 
тыңдау) — Ұлыбритания және Солтүстік Ирландия Құрама Патшалығының қаласы және астанасы. Британ аралдарындағы ең үлкен қала. Еуропадағы ең ірі урбандық аймақ. Аумағы 1706,8 км². Халқы 8 млн. адамнан асады және халқы санынан әлемде 18-нші орында. Бұл көрсеткіш Еуропада 2-ші болып табылады.
| Қала | |||||
| Лондон | |||||
| ағылш. London | |||||
 Сағат тілімен, жоғардағы сол бұрыштан бастап: Биг-Бен, Әулие Павл соборы, Букингем сарайы, Лондонның көзі, Трафальгар алаңы, Тауэр көпірі | |||||
| |||||
| Әкімшілігі | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| Ел | |||||
| Статусы |
Астана | ||||
| Аймақ | |||||
| Аймақ | |||||
| Ішкі бөлінісі | |||||
| Мэр | |||||
| Тарихы мен географиясы | |||||
| Координаттары |
51°30′26″ с. е. 00°07′39″ б. б. / 51.50722° с. е. 0.12750° б. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 51°30′26″ с. е. 00°07′39″ б. б. / 51.50722° с. е. 0.12750° б. б. (G) (O) (Я) | ||||
| Құрылған уақыты |
47[1] | ||||
| Бұрынғы атаулары |
Лондиниум, Августа, Лунденвик, Лунденбурх | ||||
| Жер аумағы |
1572 км² | ||||
| Орталығының биiктігі |
22 м | ||||
| Климаты |
қоңыр салқын | ||||
| Уақыт белдеуі | |||||
| Тұрғындары | |||||
| Тұрғыны |
▲ 8 908 081[2] адам (2018) | ||||
| Тығыздығы |
5667 адам/км² | ||||
| Агломерация |
▲ 14 075 652 (2016)[3] | ||||
| Ұлттық құрамы |
ақтар 59,8 % (оның ішінде британдар 44,9 %), | ||||
| Конфессиялар |
христиандар 48,4 %, | ||||
| Этнохороним |
лондондық, лондондықтар | ||||
| Ресми тілі | |||||
| Сандық идентификаторлары | |||||
| Телефон коды |
+44 20 | ||||
| Пошта индекстері |
E, EC, N, NW, SE, SW, W, WC, BR, CM, CR, DA, EN, HA, IG, KT, RM, SM, TN, TW, UB, WD | ||||
|
london.gov.uk (ағыл.) | |||||
Лондон шекарасы
| |||||
 Ортаққордағы санаты: Лондон | |||||
Лондон нөлдік немесе Гринвич Меридианы үстінде орналасқан. Лондон 2012 жылғы Жазғы Олимпиада ойындарын қабылдап Олимпиада ойындарың 3 рет қожайыны болуда.
Лондон әлемдегі өнер, сауда, білім және ғылым, сән, қаржы, кәсіптік қызмет, денсаулық сақтау, зерттеу және даму, туризм және көлік салалары бойынша жетекші жаһандық қала болып табылады. Қалада әлемдік деңгейдегі Хитроу әуежайы және Темза өзенінің жағасында әлемдегі ең үлкен өзен порттарының бірі орналасқан.
Халқы
өңдеуҚала өз маңайын қосқанда алуан түрлі дін және мәдениеттерді қамтитын 300-ден аса әр тілдерде сөйлейтін әр-түрлі ұлт өкілдерімен жұрттанған.
| Халық саны 1801—2015 жылдары, млн адам[4] |
 |
| Этникалық топтар, 2011 жыл |
|---|
 |
2011 жылдағы санақ бойынша лондондықтардың 45% ақ нәсілді британдықтарға, тағыда 15% - басқа да ақ нәсілділерге жатқызды. 61% азаматтар Англияда, ал 37% - Ұлыбританиядан тыс жерде дүниеге келген. Олардың ішінде 3 пайызы Үндістанда, 2 пайызы Польшада дүниеге келген.
Климаты
өңдеуЛондондағы климат қоңыржай белдеудің ішіндегі қоңыржай теңізді климат болып табылады. лондонның қысы жұмсақ, жазы жылы болып келеді. Қаңтардағы орташа температура қиыр солт.-шығыстың өзінде 3,5°С-тан төмен түспесе, ал оңт.-батыста 5,5°С-қа жетеді, мұнда өсімдіктер бүкіл жыл бойы өседі. Оңт.-батыстан келетін жылы теңіз ауасы қысқы температураны көтергенмен күшті желдер мен штормдар болатын құбылмалы және жауын-шашынды ауа райын қалыптастырған. Шығыс пен солт.-шығыстан суық ауа жеткен кезде аязды ауа райы ұзақ мерзімге орнығады. Қыста ел аумағына қар біркелкі түспейді, қар жамылғысы шамалы уақыт қана сақталады. Англияның оңт-нде, әсіресе, оңт.-батысында қар өте сирек түседі. Шығыс аудандарындағы қыс неғұрлым суық және құрғақтау. Жазы салыстырмалы түрде салқын. Ең жылы айы - шілде: ортатәуліктік ауа температурасы ең көп дегенде 22,5°C құрайды. Қауіпті температура жаздың шілде тамыз айларында орнайды (2003 жылдың тамызнда температураа 37°C дейін көтерілген).
| Лондон ауа райы | |||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Көрсеткіш | Қаң | Ақп | Нау | Сәу | Мам | Мау | Шіл | Там | Қыр | Қаз | Қар | Жел | Жыл |
| Абсолюттық максимум, °C | 14,9 | 18,5 | 22,2 | 40 | 30,6 | 34,3 | 35,0 | 37,3 | 33,4 | 28,2 | 18,9 | 15,2 | 37,3 |
| Орташа максимум, °C | 7,7 | 8,0 | 29,4 | 10,9 | 17,3 | 20,4 | 22,9 | 22,5 | 19,2 | 14,9 | 10,7 | 7,9 | 14,7 |
| Орташа температура, °C | 5,0 | 4,9 | 7,1 | 9,2 | 12,6 | 15,6 | 17,9 | 17,6 | 14,9 | 11,4 | 7,7 | 5,3 | 10,8 |
| Орташа минимум, °C | 2,4 | 2,1 | 4,0 | 21,9 | 8,3 | 11,3 | 13,4 | 13,3 | 11,1 | 8,2 | 4,8 | 2,6 | 7,2 |
| Абсолюттық минимум, °C | −16,6 | −16,1 | −11,1 | 15 | −2,4 | 1,4 | 2,4 | 0,2 | −0,4 | −5,7 | −9,1 | −16,1 | −16,6 |
| Жауын-шашын нормасы, мм | 56 | 41 | 42 | 42 | 51 | 45 | 44 | 49 | 48 | 69 | 57 | 55 | 599 |
| Дерекнама: World Climate, Weatherbase, Ауа райы және Климат | |||||||||||||
Лондон аудандары
өңдеуҮлкен Лондон ситилерден және 32 ауданннан (оның ішіндегі 13 Ішкі Лондонда және 19 Сыртқы Лондонда орналасқан):
|
|
|
Метро
өңдеуХаммерсмит-энд-Сити (Hammersmith & City ағылш.) бағыты - Хаммерсмит және Баркинг бекеттерінің арасында салынған лондондық метрополитен бағыты. Дүние жүзіндегі ең алғашқы метро болып табылады. Әлемдегі ең ескі жерасты темір жол болып табылатын, өзінің құрамында Лондодағы Фаррингдон және Паддингтон бекеттерінің арасындағы 1863 жылдың 10 қаңтарнан бастап жолаушының қозғалысы үшін ашық, ең ескі жерасты өткелігі бар.
Бағыт жолаушылар тасымалдау санын ескергенде, лондондық жерасты теміржолы 12 бағыттың арасында 10 орын алады.
Көрікті жерлері
өңдеу |
 |
 |
 |
 |
Лондонның панорамадағы көрінісі
өңдеу
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Number 1 Poultry (ONE 94), Museum of London Archaeology, 2013. Archaeology Data Service, The University of York.
- ↑ Population estimates: Persons by single year of age and sex for local authorities in the UK, mid-2018.(қолжетпейтін сілтеме) Тексерілді, 18 қазан 2019.
- ↑ The population of all agglomerations in the United Kindom with a population of 45,000 or more.
- ↑ По данным переписей, подробнее см.: Statistics of the population of London from 1801 to 2001. ???. Басты дереккөзінен мұрағатталған 14 қазан 2012. Тексерілді, 1 қыркүйек 2012.