Луи Эжен Феликс Неель (Неэль; фр. Louis Eugène Félix Néel; 22 қараша 1904, Лион, Франция17 қараша 2000) — француз физигі, 1970 жылғы физика бойынша Нобель сыйлығының лауреаты. Сыйлықтың жартысын «қатты дене физикасы саласындағы маңызды қолданбаларға әкелген антиферромагнетизм мен ферромагнетизмге қатысты іргелі жұмыстар мен ашылулар үшін» алды. Сыйлықтың екінші жартысын Ханнес Альфвен «магнитогидродинамикадағы іргелі жұмыстары мен ашылулары және олардың физиканың әртүрлі салаларындағы жемісті қолданылуы үшін» алды.

Луи Эжен Феликс Неель
фр. Louis Eugène Félix Néel
Туған күні

22 қараша 1904 (1904-11-22)

Туған жері

Лион, Франция

Қайтыс болған күні

17 қараша 2000 (2000-11-17) (95 жас)

Қайтыс болған жері

Брив-ла-Гайард

Ғылыми аясы

қатты дене физикасы

Альма-матер

Жоғарғы қалыпты мектеп

Марапаттары


Нобель сыйлығы Физика саласындағы Нобель сыйлығы (1970)

Үлгі:Құрметті Легионның Үлкен Крест квалері Үлгі:Құрмет Легионы орденінің үлкен офицері Үлгі:Құрмет легионы орденінің командоры
Үлгі:Құрмет Легионы орденінің офицері Үлгі:Құрмет легионы орденінің кавалері Үлгі:Еңбегі үшін Құрметті Легионның Үлкен Крест квалері (Франция)
Үлгі:Әскери Крест 1939-1945 (Франция) Үлгі:Академиялық пальмалар орденінің командоры Үлгі:«Әлеуметтік еңбегі үшін» орденінің кавалері (Франция)

Француз ғылым академиясының мүшесі (1953; membre non résidant), КСРО Ғылым академиясының шетелдік мүшесі (1958), Лондон корольдік қоғамының (1966)[1].

Ғылыми қызмет

өңдеу

Неелдің қатты дене физикасындағы жұмысы, әсіресе компьютер жадысының сапасын жақсартуда көптеген қолданыс тапты. Шамамен 1930 жылы ол ферромагнетизмге қарсы заттардың магниттік мінез-құлқының жаңа түрі болуы мүмкін екенін ұсынды, кейінірек антиферромагнетизм деп аталады. Белгілі бір температураға жеткенде (Неель нүктесі) антиферромагниттік қасиеттер жоғалады. 1947 жылы Неель ферримагнетизм қасиеттері бар материалдар болуы керек екенін көрсетті. Сонымен қатар, Неель кейбір тау жыныстарының әлсіз магниттелуін түсіндірді, осылайша Жердің магнит өрісінің тарихын зерттеуге мүмкіндік берді.

Әлеуметтік белсенділік

өңдеу

1992 жылы Неель «Адамзатқа ескертуге» қол қойды[2].

Марапаттау және тану

өңдеу
  • Құрмет легионының ордені :
  • Ұлттық Құрмет орденінің Үлкен Кресті (1972)
  • Әскери крест 1939—1945 жж. пальма бұтағымен (1940)
  • Хольвек сыйлығы (1952)
  • Академиялық пальмалар орденінің командоры (1957)
  • «Әлеуметтік еңбегі үшін» орденінің кавалері (1963)
  • Үш физик сыйлығы (фран.) (1963)
  • Ұлттық ғылыми зерттеу орталығының алтын медалі (1965)

1994 жылдан бері Еуропалық геоғылымдар одағымен марапатталатын Луи Неель медалі (нем.) оның құрметіне аталған.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Neel; Louis Eugene Felix (1904 - 2000) // Лондон корольдік қоғамының сайты (ағыл.)
  2. World Scientists' Warning To Humanity  (ағыл.). Тексерілді, 20 маусым 2019.

Әдебиет

өңдеу
  • Храмов Ю. А. Неель Луи Эжен Феликс Neel Louis Eugene Felix // Физики : Биографический справочник / Ред. А. И. Ахиезер. — Бас. 2-ші, өңд. және тол. — М. : Наука, 1983. — Б. 195. — 400 б. — 200 000 дана.
  • Неель (Neel), Луи // Нобель сыйлығының лауреаттары: Энциклопедия: М — Я. — М.: Прогресс, 1992. - 150-152 б.

Сілтемелер

өңдеу