Маврлар

Маврлар

Маврлар (латынша maurі, грек maurуs — “күңгірт”, өз атаулары — бейдан)

• Ежелгі римдіктердің Мавритания мен Солтүстік Африканың батысындағы тұрғындарға берген атауы.
• Мавритания мемлекетінің жергілікті тұрғындары.

Халқының жалпы саны — 2,6 млн-дай. Негізгі бөлігі Мавританияда, қалғандары Сенегал, Батыс Сахара, Мали, Марокко, Нигерия, Гамбия, Гвинеяда тұрады. Солтүстік Африкалық бербер тайпалары мен арабтардың ассимиляциялануы негізінде пайда болған (қ. Берберлер). Оларды екінші атпен Батыс Сахараның арабтары деп атайды. Араб тілінің магриб диалектісінің мавритан тармағында сөйлейді. Француз тілі де кең тараған. 17 ғ-дың ортасында арабтармен ұзаққа созылған күрестен кейін берберлердің негізгі бөлігі Сенегал өзенінің жағалауына қоныстанды. Олар өз тәуелсіздіктерін сақтап қалғанымен, біртіндеп арабтану кезеңін бастан кешірді. Маврлар көшпелі мал шаруашылығымен, егіншілікпен айналысады. Сұраныспен жұмыс істейтін немесе өнімін саудаға шығаратын қолөнершілер касталары (маллемин, игауэн) қалыптасқан. Қалаларында (ксарлар) базар алаңдары, мешіттер бар. Үйлері тастан немесе саздан қаланады. Батыс Мавританияда үй қабырғасын бедерлі таспен қалау қалыптасқан. Ер адамдары буфалы шалбар, бубу, сандалдар киеді, мойындарына терімен қапталған тұмар тағады, ал әйелдерінің киімдері басы мен денесін тұтастай жабатын мата, сондай-ақ олар әр түрлі әшекейлер тағады.

Дереккөздер

• Қазақ энциклопедиясы