Мария Николаевна (ұлы князь қызы)
Великая княжна Мария Николаевна (14 (26)маусым 1899, Петергоф, Санкт-Петербургская губерния, Ресей империясы — 17 шілде 1918, Екатеринбург, Перм губерниясы, РКФСР) — император Николай ІІ мен Александра Федоровнаның үшінші қызы.
Дүниеге келуі
өңдеу1899 жылы 14 маусымда сол жылы император отбасы жазды өткізген Александрияның жазғы резиденциясында дүниеге келді. Патшайымның жүктілігі ауыр жағдайда өтті, бірнеше рет талып құлаған сәттері болды, сондықтан кейінгі уақыттары өзі жүретін кресломен қозғалатын. Босанған күн замандастарының айтуынша бұлтты, суық болды. Баронэсса Иза Буксгевденнің айтуы бойынша патшайымның босану сәті қиын тартқан, екеуінің де өмірі үшін қауіп төнгенімен анасы мен қызын сақтап қалуға мүмкіндік туған. Бала дені сау, мықты екен, бұл жерде өзінен жоғары әпкелеріне жол бермеді.
Тұлғасы мен мінезі. Князь қызы Мария туралы замандас пікірі
өңдеуМаргарита Игер, патша балаларының күтушісінің айтуымен Мария әр уақытта көңілді жеңіл мінезімен ерекшеленген, үнемі қоршаған ортасына күлімсірей қарайтын. Ұлы князь Владимир Александрович ол баланы "ғажайып сәби" деп атайтын. Mashka's photographic scrapbook (ағыл.). Басты дереккөзінен мұрағатталған 19 тамыз 2011. Тексерілді, 24 қараша 2009.</ref>
Кіші қыздары Анастасиямен, тентекпен - Анасы еркелетіп атағанындай, жас айырмашылығына қарамастан бір-біріне бағына беретін, сондықтан да оларды "кішкене жұп" деп қарама қарсы "үлкен жұп" Ольга мен Татьянаға қарама қарсы атайтын.[1] Замандастары Марияны өзінің жас ерекшелігіне қарағанда анағұрлым ірі, ақшыл сарғыш шашты, қара-көк көзді көңілді қызды "Машканың табақшасы " деп атайтын.[2] Massie, Robert K. Chapter 6. The Winter of 1913—1914. // Nicholas and Alexandra..</ref>
Оның француз мұғалімі Пьер Жильярдың айтуы бойынша Мария биік тұлғалы, қызғылт бетті болған.[3] Pierre Gillard. Chapter 6. The Winter of 1913—1914. // Thirteen Years at the Russian Court.</ref>