Микрогравитация

Микрогравитация — еркін құлаған дененің айналасында пайда болатын, тартылыс күшінің әсері болмашы болатын орта. Микрогравитация аз уақытқа ғана созылады. Микрогравитацияда жүйенің салмағы нақты гравитация кезіндегі салмақпен салыстырғанда аз болады.

Микрогравитацияны жасау

Дене салмақсыздық салдарынан еркін құлағанда дене микрогравитация күйінде болады. Сол себепті ғалымдар тәжірибелер мен зерттеу жұмыстарын жүргізу үшін микрогравитация алу мақсатында соған сай шарттарды орындайды.

Құлауға арналған қондырғылар

Ғалымдар микрогравитация жасау үшін лифтіге ұқсатып жасалған биік қондырғыларды қолданады. Мұнда жүкті мұнараның ең биік нүктесінен тастап жібереді және ол жүк еркін құлайды. Мұндай құлауды паркте орналастырылған аттракциондардан еркін құлау мезетінде немесе трамплиннен секіру кезінде сезуге болады.

Парабола тәрізді траекториямен ұшу

15 секунд салмақсыздық күйіне жету үшін арнайы ұшақтар қолданылады. НАСА-ның VomitComet («Комета Тошноты») атты ұшатын аппараты аса танымал емес, ол ғарышкерлерді салмақсыздық күйінде дайындау мақсатында қолданылады, онда салмақсыздық күйі 25 секундқа созылады. Осы процесс кезінде ұшақ 45 градус бұрышпен парабола сыза отырып, тез жоғары көтеріледі, одан кейін 45 градуспен сығылады.

Микрогравитацияның ықпалы

1. Микрогравитация әсерінен жалын шар тәрізді болады.
2. Өсімдіктер басқа бағытта емес, тек жарыққа қарай бағытталып өседі.
3. Егер ғарыш кемесіндегі жүкке ешнәрсе кедергі болмаса, онда ол кеменің тығыз бөлігіне қарай үйіледі.
4. Микрогравитация адамның бұлшық еттік массасына үнемі қысым жасап, оны жояды.

Барлаушы тікұшақтар

Барлаушы тікұшақтар орбитадан шықпай бірнеше минут микроортаны қамтамасыз ете отырып, жоғары ұша және төмен түсе алуы мүмкін. Олар суборбиталы және параболалық траекторияны сақтап, жақын жатқан ортаға ұшыру үшін қолданылады.

Орбиталы ғарыш кемесі

Салмақсыздық күй ұзақ мерзімге созылу үшін өз орбиталарында қала алатын ғарыш кемелері жасалды. Ғарыш кемелері орбитаға ұшырылады және орбиталы кемелер тұрақты жылдамдықпен орын ауыстыра алу және Жер бетінен берілген биіктікке жеткен кезде өз жылдамдықтарын азайта алу мүмкіндігіне ие болу үшін олар Жер шарын айнала қозғалады. Бұл ғарыш кемесіне жердің төңірегіндегі еркін құлауды зерттеуге мүмкіндік береді. Атмосфераның жоғарғы қабатындағы үйкеліс ғарыш кемесіне және оның экипаждарына жоғары сапалы микрогравитациялық ортада болу жағдайын туғызады.

Қызықты мағлұмат

Тасу күші Жер немесе Ай сияқты үлкен денелер микрогравитация күйінде болғанда әсерін жалғастыра береді.