Миноритарлық тіл (фр. miboritaire – азшылыққа қатысты, лат. minor – азшылық; орыс. миноритарный язык) – азшылық ұлыстар тілі. 1992 мәлімет бойынша миноритарлық тілге сөйлеушілері 100-ге жуық болып келетін 155 тіл жатады. Олар дүние жүзіндегі 6604 тілдің 7 пайызын құрайды. 1215 тілдің (әлем тілдерінің 18 пайызы) сөйлеушілер саны қиындықпен анықталады. Жер бетіндегі миноритарлық тілдің жоғалу жылдамдығының өсуі өркениеттің және жаһандану процестерінің таралуымен байланысты болып отыр. Соңғы жылдарда тілдердің жартысының 10000 тұтынушысы азайса, тілдердің 4/1 бөлігінің 1000-нан астамының сөйлеушісі кеміген. Австралияда түgкілікті халықтың 250 миноритарлық тілдің 100 тілі өлі тілдерге айналса, 100-3 апат алдында тұр. 1926 жылы КСРО-да 1994 тіл болса, бүгінгі таңда ТМД елдерінде 120-150 тіл жөнінде ғана мәлімет бар. Сөйлеушілері 100 адамға жуық тілдер бір-екі ұрпақтан кейін жойылады. Кейбір ғалымдар ХХІ ғ. cоңына қарай барлық тілдердің тек 10 пайызы ғана қалады деп есептейді.[1]
- ↑ Абасилов А. Әлеуметтік лингвистика сөздігі. – Алматы, 2016.- 99 б.