Миожіпшелер (миофибриллы); (myofibrilla, грек, mys (myos) — ет, лат. fibriHa — жіпше) — ет ұлпасының жасушалары — миоциттер мен ет талшықтары — миосимпласттар цитоплазмасында болатын, олардағы жиырылу процесін іс жүзіне асыратын арнайы органелла. Миожіпшелер протеиндік бөлікшелер — миофиламенттерден (жіңішке жіпшелер) құралған. Миожіпшелердің орташа диаметрі 2-3 мкм. Қаңқа бұлшықет талшықтары мен жүрек кардиомиоциттері миожіпшелерінің құрылымдық бірлігі — миомерлер (саркомер). Олар бір-бірінен телофрагма (Z- сызығы) пердешелері арқьшы бөлінген. Миожіпшелер миозин миофиламентері — жуандау күңгірт түсті анизотропты (А) дискіні, ал актин миофиламенттері ақшыл түсті изотропты (И) дискіні құрайды. Дискілер жолақты ет ұлпаларында кезегімен орналасып, миосимпласттардағы және кардиомиоциттердегі көлденең жолақтарды анықтайды. Миожіпшелер бірыңғай салалы ет үлпасының миоциттері мен көлденең жолақты бұлшықет талшықтарының және жүрекет кардиомиоцитінің жиырылу процесін іс жүзіне асырады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Биоморфология терминдерінің түсіндірме сөздігі / — Алматы: «Сөздік-Словарь», 2009 жыл. ISBN 9965-822-54-9