Монотип

Монотип (ағылш. monotype моно- және көне грекше: τύπος — көшірме, ізтаңба) — жеке баспа әріптерінен және әріп аралық бос орыннан тұратын тұтас жол құятын аутоматты әріп теру машинасы. Полиграфиялық машинаның бір түрі. Монотипті 1887 жылы американдық Толберт Лэнстом жасап шығарды.

Монотип екі бөлек секциядан тұрды:

• ақпарат кодталатын және перфотаспаға жазылатын пернетақталы аппарат;
• перфолентаның басқаруымен жұмыс істейтін әріпқұюшы механизм.

Әрбір литера арнайы типографиялық құймадан жеке құйылатын, сосын литералардан жолдар жасалынып, баспалық формадағы беттер терілетін. Монотипте қаріпті құю үшін матрицалар қолданылатын.

Монотип беттеудің қиын түрлерінде (формулалар, экзотикалық тілдердің фрагменттері бар және т.с.с) қолданылды.

КСРО-да монотиптердің өндірісі 1947 жжылы ленинградтық полиграфтық машиналар зауытында басталды.

Фототеру мен компьютерлік беттеудің пайда болымен монотиптер қолдансытан шығарылды.

Пайдаланылған әдебиет

• Бушунов В. Т. Монотип (Наборная и отливная машины). — М.; Л., 1948.
• Шульмейстер М. В. Монотип. Устройство и эксплуатация буквоотливных наборных машин. — Кн. 1-2. — М., 1961—1963.