Муби (халық)
Муби (монжул)[1] — Чадта тұратын жалпы саны 250 мың адамнан тұратын халықтар тобы, сонымен қатар негізгі этникалық топқа жақын халықтар кіреді: джонкор, дангалеат, бидьо, беданга, могум.[2]
| Муби | |
| монжул | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
250 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
Тілі
өңдеуТілі – муби (чеке) тілі.[3]
Діні
өңдеуДінге сенушілердің діни байланысы: сүнниттік мұсылмандар.[4]
Кәсібі
өңдеуНегізгі кәсібі – ірі және ұсақ мал өсіру, қолмен атқарылатын егіншілік, аңшылық, терушілік. Мубилер тоқыма бұйымдарын, былғары бұйымдарын, керамика, геометриялық өрнектері бар қамыс тоқыма бұйымдарын, күміс, мыс, піл сүйегінен жасалған әйелдер зергерлік бұйымдарын өндіруді дамытқан.[5]
Өмір салты
өңдеуНегізгі әлеуметтік бірлік – үлкен отбасы қауымдастығы. Патрилиндік линиялар әртүрлі дәрежедегі көсемдер басқаратын руларды құрайды. Неке вирилокальды, көп әйел алу жиі кездеседі.
Қоныстары ықшам, домалақ үйшіктерден тұрады. Өте төмен түсетін биік конустық шатырдың астында саздан жасалған қабырғалары бар. Астық қоймалары бөтелке тәрізді. Ауыл тікенді бұталармен қоршалған.
Ерлер киімі кең шалбар мен кең жеңі бар туника тәрізді жейдеден тұрады. Әйелдер қара немесе жолақты ашық матадан тігілген ұзын көйлектер киіп орамал тағады.
Тағамдары - сүтте жаслған тары, күріш ботқасы, құмай және көкөністерден, жемістерден, құрмадан жасалған тағамдар.[6]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Энциклопедический справочник "Африка" МУБИ https://1659.slovaronline.com/2312-%D0%BC%D1%83%D0%B1%D0%B8
- ↑ Современная энциклопедия - муби http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/mubi
- ↑ Современная энциклопедия https://dic.academic.ru/dic.nsf/enc1p/31554
- ↑ Значение слова МУБИ в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1842491.html
- ↑ Народы и культуры Муби https://travel-journal.ru/ethno/40/1048/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ народы мира / Муби http://www.etnolog.ru/people.php?id=MUBI