Мүсәпір. Бүгінгі күнде қазақтар қолданып жүрген мағынасы — жоқшылық зардабын көп тартқан, бейшара, қарып-қасер, сорлы; қайыршы. «...мүсәпір шалдың алдына аудара салып, жүріп кетеді» (А. Жұбанов, Замана.).

Сөздің шыққан тегі араб тілі мусафыр — 1) саяқатшы; 2) жолаушы; 3) қонақ. Араб тілінің өзінде бұл оның алғашқы мағынасы емес. Бұл жерде сөздің мағынасымен бірге дыбыстық құрамына да өзгеріс кірген. Сөз түбірі «сафар» (жол, жорық, саяқат мағыналарында қолданылады). Осы түбірдің алдына сол тілге тән -мү қосымшасы (префикс) қосылып, «мүсәпір» туынды сөзі пайда болған. Қазіргі тілімізде «сафар» сөзі «сапар» қалпында дыбысталып «жол, жолға шығу» мағыналарында да, адам аты қалпында да қолданылатынын білеміз. Сөйтіп, тілімізде «мүсәпір» сөзінің шамадан тыс мағына өзгерісіне түскендігі байқалады.[1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Бес жүз бес сөз.— Алматы: Рауан, 1994 жыл. ISBN 5-625-02459-6