Ниагара сарқырамасы

Ниагара су құламасы (ағылш. Niagara Falls) — Солтүстік Америкадағы АҚШ пен Канаданың шекарасымен ағып өтетін Ниагара өзенінің орта ағысындағы алып сарқырама.

Ниагара сарқырамасы
ағылш. Niagara Falls, фр. Chutes Niagara
Сарқырамалар кешенінен көрініс (сол жағында - «Америкалық», оң жағында - «Таға»)
Сарқырамалар кешенінен көрініс (сол жағында - «Америкалық», оң жағында - «Таға»)
Сипаттамасы
Биіктігі53 м
Ені792 м
Орналасуы
43°4′41″N 79°4′33″W / 43.07806°N 79.07583°W / 43.07806; -79.07583 (T)
Елдер АҚШ
 Канада
АймақтарНью-Йорк, Онтарио
ӨзенНиагара
Ниагара сарқырамасы (Америка Құрама Штаттары)
Ниагара сарқырамасы
Ниагара сарқырамасы Ортаққорда

Географиясы

өңдеу

Сарқырамалардың негізгі бөлігі Канаданың Онтарио провинциясында және АҚШ-тың Нью-Йорк штатында орналасқан.

Эри мен Онтарио көлдерінің қысқа аралығында Ниагара өзені 100 метрге жуық биіктіктен төмен қарай құлап ағады. Су құламасының астындағы тау жыныстары доломитті әктастар мен сазды тақтатастардан тұрады. Әктастардан тұратын кемері үнемі шайылудың әсерінен Эри көліне қарай жылына 7 – 10 см жылжуда.

Ниагара су құламасы Козий аралымен 2 бөлікке бөлінген: канадалық (“таға” – тоғыз жүз метрлік доға) бөлігінің биіктігі 48 м, ені 800 м және америкалық бөлігінің биіктігі 51 м, ені 300 м. Судың гүрілі 25 км жерге дейін жетеді. Туризм дамыған.[1]

Сарқыраманың су қуаты гидроэлектростанциялар арқылы электр энергиясын өндіру үшін қолданылады.

Сарқырамалардың жанында су шашырандысынан пайда болатын кемпірқосақтарды көруге болады.

Бөліктері

өңдеу

Ниагара сарқырамасы үш сарқырамадан тұрады:

  1. Таға сарқырамасы (Horseshoe Falls): Ең үлкен және ең әйгілі сарқырама. Ол Канада жағында орналасқан және аттың тағасы тәрізді иіліп келгендіктен осылай аталған. Судың негізгі ағыны осы жерден құлайды.
  2. Америка сарқырамасы (American Falls): Екінші үлкен сарқырама, АҚШ жағында орналасқан. Оның ұзындығы Таға сарқырамасынан кішірек, бірақ оның өзіндік сұлулығы бар.
  3. Фата сарқырамасы (Bridal Veil Falls): Ең кіші сарқырама, ол Америка сарқырамасының жанында орналасқан. Ол нәзік және жіңішке көрінеді, сондықтан “фата” деп аталған.

Галерея

өңдеу

Тағы қараңыз

өңдеу

Дереккөздер

өңдеу

Сілтемелр

өңдеу
 
Уикидәйекте бұған қатысты дәйексөз жиынтығы бар:
Ортаққорда бұған қатысты медиа файлдар бар: Niagara Falls image gallery