Николай Яковлевич Мясковский

Николай Яковлевич Мясковский (1881—1950) — әйгілі композитор, педагог және музыкалық сыншы. Өнертану ғылымының докторы (1940), КСРО-ның халық әртісі (1946), Сталин сыйлықтарының лауреаты (1941, 1946 — екі рет, 1950, 1951 — өлгеннен соң).

Өмірбаяны өңдеу

1881 жылдың 8 (20) сәуірінде (басқа дерек көздері бойынша — 9 сәуірде) Варшава губерниясындағы Новогеоргиевсте, (қазіргі кезде — польский Модлин) әскери инженер отбасынан шыққан Яков Константинович Мясковскийдің және Вера Николаевна Мясковскаяның (қыз кезінде Петраковой) отбасында дүниеге келді. Ол олардың екінші баласы болды. 1888 жылы отбасы Орынборға, ал тағы бір жылдан соң — Қазанға көішп кеткен. Ол жерде Николай анасынан айырылды (бала туу кезінде қайтыс болды). бес баланы әкесінің әпкесі Еликонида Константиновна Мясковская өз қолына алды, ол балаларды музыкаға баулыды (Николай балалық шағынан фортепиано мен скрипкада ойнап үйренді).

1893 жылы, шынайы училищенің екі классын аяқтағаннан соң Нижегород кадет корпусына жіберілді, ол жерде кадет хорында өлең айтты. 1895 жылы отбасы Петербургке көшіп келіп, Николай Екінші кадет корпусына ауысты.

1896 жылы Артур Никиштің Чайковскийдің Патетикалық Симфониясының орындалуын естіп, өз өмірін музыкаға арнауға шешім қабылдады. Николай Казанлийден гармония сабақтарын ала бастады, жақында өлеңдер шығара бастады.

1899 жылы, кадет корпусын аяқтағаннан соң, Әскери-инженерлік училищеге оқуға түсіп, 1902 жылы әскери инженер дипломын алып шықты. кішкене уақыт Зарайскте қызметте болды, сосынМәскеуге ауысты. Ол жерде где начал заниматься гармонией с Рейнгольд Глиэрмен гармониямен айналыса бастады.

Өмірінің соңғы екі жылын Мясковский Николина тауының астындағы бағында өткізді. Ол жерде өзінің шығармаларын жөнге келтіріп, соңғы 27-ші симфониясын іске асырды. 1949 жылдың соңында ол өзінің жеке күнделігін, ертеде жазған бірқатар фортепианолық сонаталарын және 1906—1914 жылдары жазылған барлық романстарының көзін құртты. Қатерлі ісік ауруынан 1950 жылдың 8 (кейбір ақпараттар бойынша — 6) тамызында қайтыс болып, Новодевичье зиратында (№ 3 аумақ), А. Н. Скрябина және С. И. Танеева мәйіттерінің жанына жерленді.

Шығармашылығы өңдеу

Мясковскийдің музыкалық стилі қатал, сол уақытта әдемі және лирикалық болды. оның шығармашылығында өзінің музыкалық идеялары Чайковскийдің кейінгі романтизмінің элементтерімен, Стравинский мен Прокофьевтің модернизмімен, Дебюссидің импрессионизмімен байланысты болды. сонымен қатар Н. А. Римский-Корсаковтың және А. Н. Скрябинаның ықпалы да байқалады.

Мясковскийдің симфонияларының ішінде лирикалық-трагедиялық шығармалары ерекшеленеді: Екінші (1912), Үшінші (1914), Төртінші (1917) және Бесінші (1921), монументальдық-трагедиялық Алтыншы (1923), батырлық-драмалық Он алтыншы (1936), ойланғыштық-ностальгиялық Жиырма бірінші (1940) және Жиырма бесінші (1946), патриоттық Жиырма екінші (1941), Ұлы Отан соғысының оқиғаларына арналған, және соңғы Жиырма жетінші (1950).

Оның ертеде жазған шығармаларына көңілсіз, тіпті қатал сипаттамалар беруге болды. кей кездері қаталдылық сипаты орыс романтизмінің лирикалығымен, руханилығымен алмасып отырады. Алғашқы10 симфониясында (1908—1927) өте «ауыр» сипат көрінісі бар.

Естелік өңдеу

• 1960—1994 жылдары Мясковскийдің құрметіне Үлкен Афанасьевтық көше аталды (композитор сол көшеге көршілес жерде, Сивцев Вражек көшесінде, № 4 үйде, стр. 1, пәтер. 11) тұрған.

• 1967 жылдан 1989 жылдар аралығында Мясковскийдің атын Оралдық ішектік квартет ұстанды.

• 2006 жылы Мясковсийдің атына Мәскеу консерваториясының Ақ залы аталды.

• Композитортың аты мәскеудің № 44 балалар музыкалық мектебіне берілді.

Дереккөздер өңдеу

• Барсова И. А. Николай Сергеевич Жиляев: Труды, дни и гибель. — М., 2008.

• Власова Е. С. 1948 год в советской музыке . — М.: 2010.

• Горбатов Д. Последний вздох русской классики.Статья - 2001 .

• Горбатов Д. Проблема Мясковского. Статья . - 2006 .