Ойыл (өзен)
Басқа мағыналар үшін Ойыл деген бетті қараңыз.Ойыл – Жайық алабындағы өзен.
| Ойыл | |
|---|---|
| Сипаттамасы | |
| Ұзындығы | 800 км |
| Су алабының ауданы |
31 500 км² |
| Су ағысы | |
| Бастауы | Мұғалжар тауы |
| • Координаттары | 49°32′ с. е. 56°48′ ш. б. / 49.533° с. е. 56.800° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Сағасы | Каспий маңы ойпаты |
| • Координаттары | 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. (G) (O) (Я)Координаттар: 48°35′ с. е. 52°28′ ш. б. / 48.583° с. е. 52.467° ш. б. (G) (O) (Я) |
| Орналасуы | |
| |
| Ел | Қазақстан |
| Аймақ | Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары |
Географиялық орны өңдеу
Ақтөбе, Атырау және Батыс Қазақстан облыстары жерімен ағады.
Бастауы өңдеу
Ақтөбе облысындағы Қандыағаш темір жол станциясының солтүстік-батысында 50 км жерден басталып, Тайсойған құмында (Атырау облысы) бірнеше тармаққа бөлініп, Каспий маңы ойпатындағы Жалтыркөл, Ақтөбе көлдері аралығындағы Қаракөл қонысы тұсында тартылып қалады (ертеде Жайық өзеніне құйған).
Гидрологиясы өңдеу
Ұзындығы 800 км, су жиналатын алабы 31 мың км2. Өзеннің жоғарғы және орта бөлігіндегі аңғары терең сай-жырамен тілімденген, төменгі бөлігі белесті жазықпен ағады. Негізгі арнасының ені 20 – 40 м. Жер асты, жауын-шашын суымен толығады. Көктемде қар суымен өзен деңгейі көтеріледі, минералдылығы азаяды. Жазда иірімдерге бөлініп тұздылығы артады. Жылдық орташа су ағымы Миялы ауылы тұсында 10,8 м³/с. Ірі салалары Ащыойыл, Кенжалы, Қайыңды, Қиыл. Жайылмасы – Ақтөбе, Атырау облыстары шаруашылықтарының шабындығы. Суымен егін, мал суарылады. Өзен бойына Миялы, Ойыл, т.б. елді мекендер орналасқан. Наурыз-мамырда тасып, су деңгейі 10 м, одан да жоғары көтеріледі.[1] [2]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Қазақ тілі терминдерінің салалық ғылыми түсіндірме сөздігі. Су шарушылығы. – Алматы, Мектеп, 2002.
- ↑ Қазақ энциклопедиясы – 7 - том