Омар шаяны

Омар шаяны; Қазбалық ауқымы: Albian–Recent ПреК К О С Д Кр П Т Ю Б Пг Н
	; Homarus gammarus
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі:	Жануарлар;
Жамағаты:	Буынаяқтылар;
Кіші жамағаты:	Шаянтәрізділер;
Табы:	Жоғарғы сатыдағы шаянтәрізділер;
Сабы:	Онаяқты шаянтәрізділер‎;
Тұқымдасы:	Омарлар;
Тегі:	Homarus; Weber, 1795
Үлгілік түрі
	Astacus marinus; Fabricius, 1775
Extant species
	H. americanus; H. gammarus

Омар шаяны (лат. Homarus) – буынаяқтылар типі, жоғарғы шаяндар класы, онаяқтар шаянтәрізділер отрядына жатад. Омар-лангуст емес, бірақ тақуа шаяндар, және кәдімгі шаяндарға өте жақын туыс. Омардың көлемі кәсіптік мақсатта ауланатын лангусттен анағүрлым кішкентай болады. Калифорния жағалауында омардың екі түрі тіршілік етеді. Олар лангусттерге ұқсас, бірақ шаяндарға туыс.

Құрылысы

Омар тұқымдастардың шымшуыр тәрізді ұзын аяқтары болады,басқа жағынан , олар өзен шаяндарына ұқсас. Нағыз омарлардың бірінші жұп аяғы- өте ұзын,екіншісі мен үшінсісі одан қысқарырақ болады. Жыныстық деформизм қатты байқалады, еркегі ұрғашысынан едәуір үлкен.

Қорегі

Омарлар жыртқыш балықтардан сақтану үшін тастрадың астына тығылады және тасада отырып әрі-бері өткен қорегін ұстауға да ыңғайлы. Жақын келген жәндікті шымшыруын созып жіберіп, іліп алады .Омарлар өз мекенін қүм үйіндімелерімен белгілейді. Омардың еті, уылдырығы,бауыры тағам ретінде қолданылады. Ол-адам ағзасына өте пайдалы таңсық ас.

Қызықты деректер

XIX ғасырда адамдар омарларды қолдан өсірмек болған.Бірақ еш нәтиже бермеді. Омарлардың популяциясы күннен күнге кемуде. Омарлар кейде теңіз қаңлақтарының тамағын тартып алады. Омардың денесін хитинді кутикула жауып тұрады. Ол қорғаныш қызметін атқарады,бірақ үздіксіз өсуіне кедергі жасайды. Сондықтан омар кутикулаы түлеген кезде ғана өседі. Омарлар алғашында 8000-ға дейін ,ересектері 30 мыңға дейін жұмыртқа салады.

Дереккөздер

1100 қызықты деректер"Жануарлар" энциклопедиясы