Опера елесі
Бұл мақала әлі тексерістен өтпеді. Тексерілмеген мақалалардағы мәліметтер сенімсіз болуы мүмкін.
|
"Опера елесі" - Гастон Лерудың готикалық романы. Ол 23 қыркүйек 1909 жылдан бастап 8 қаңтар 1910 жылға дейін "Ле-Голуа" газетінде бөлік-бөлігімен шығарылып, кейіннен жеке роман етінде басып шығарылды. Париж қаласында орналасқан, қазіргі күнге дейін танымал опера театры Гастон Леруді осындай керемет романды жазуға шабыттандырды. Бұл романың Леру өз інісі Жозефке арнаған.
Мазмұны өңдеу
Париж қаласының опера театрында оғаш және ғажап құбылыстар болып тұрады. (декорациялар құлап, өзгеше дыбыстар естіліп, сәтсіз оқиғалар болып тұрады). Театрда елестер жүр деген лақап таралады. Бірақ театрдың жаңа директоралары оған сенбеушілігімен қарайды. Олар бұрынғы басшылықтарының кеңестеріне құлақ салмай, көбінесе едәуір сомадағы қаражатты жоғалтады. Тап сол кезде «Фауст» операсының қойылымы болып жатады. Сырқаттан келмей қалған приманы, дублер Кристина Даэ табыспен ауыстырады. Әр дайыңдыққа, оған ғашық болып қалған Руаль де Шаньи, қатысады. Жас жігіт енді туылып келе жатқан жас жұлдызбен бұрыннан таныс. Олар бірге теңізде дамалыстарын өткізген. Бірақ Кристинаның суықтығы Руальдың жасқаншақ жүрегін үркітеді. Руаль оны андып, оның өлім маскасындағы адаммен әпенді байланысын байқайды. Ол ешқайда қаша алмайтындай қылып, Кристинаны театрдың ортасына өзінің дауысымен баурап ралады. Дауыс иесі өлім маскасында болған адам. Масканың артында кім жасырылып тұр? Оның беті көріксіз, терісі сары, көзі қараңғыда жылтырлайды, ал мұрны бас сүйгіне кіріп кеткен. Қамалудың алдында ол жарыққа бір рет шығуын қалайды. Екі ғашық Кристина мен Руаль қашуды келіседі. Олардың әнгімесін естіп қойған Елес (Призрак), қызды алып қашып кетеді. Оны босқа полиция, директорлар және Руальдың ағасы. Құпия бағытты, Призрактың үңгіріне алып келетін театрдың тек бір ғана қызметшісі біледі. Ол Руальға өз көмегін тигізіп, Призрактың тарихың айтып береді. Ол көптеген аймақтарда дарынды, сиқыршы және амалшы, дарынды инженер, сәулетші, музыкант және композитор, театрды Призрак деп атайтын адам, ажарсыз болып туған. Ата – анасының мейірімін көрмей, балалық шағында уйінен қашып кетуге мәжбүр болған. Ол дүниенің жартысын аралап, оған әр түрлі есімдер қойған. Өзінің саяхатынан кейін Парижге келіп, Гранд Опера театрның салынуына көмек көрсетіп, ғимараттың астынан өзіне үнгір салып алды. Призрак Кристинаны ұстап отқан жер аралға баратың жол жер асты өзенің кесіп өтеді. Эрик (Елестің бір есімі) өзінің айлакер механизімдерімен Руаль мен оның жол көрсетушісінің өмірлерінен айыра сақтады. Бірақ Кристинаның Призракке берген адалдық анты оларды құтқарады. Кристина мен Руальдың махаббаты, қаздың өз – өзін құрбан етуі, антқа адалдығы және Призракке аяушылығы – осының бәрі Эриктың ұмытылған ашық сезімдерін оятады. Сөйтіп ол қызды жібереді, ол оны әліде сүйеді, бірақ оның бақытты болғаның қалайды. Енді оның жалғыз қалауы – опера театрында жерленуі.
Орыс тіліне аудармалары өңдеу
Алғаш аудармасы 1911 жылы С.Соловова есімді әйелмен аударылды. Кітаб «Тайна Приведения Большой Оперы» атты есіммен «Свет» типолитографиясымен шығарылған. Аударылым жеке басылыммен жасалмағандықтан, романның алғысөзі, сілтемелер және арнауы болмады.
Қойылымдар мен фильм өңдеу
Романның сюжетіне сүйене отырып, бірнеше театралды қойылымдар жоспарланып, фильм түсірілді. 1986 жылғы мюзикл арқылы онан әрмен танымал бола бастады. 1914 жылдың қазанында "Призрак Оперы" киносы прокатқа шығады. Қазіргі уақытта бұл кино жоқ. Бірақ деректерге сүйенсек бұл алғашқы экранизация болганымен Гастон Лерудың рұқсатысыз тұсірілген. Тағыда 1916 жылы неміс Das Phantom der Oper нұсқасы түсірілген. Бірақ бұл филім де қазіргі уақытта жоқ. 1922 жылдағы түсірілім ең сəтті болған. Ең алғашқы, әрі танымал экранизациялардың бірі 1925 жылғы фильм.