Павлодар облысының өзендері

Солтүстік Мұзды мұхит пен ішкі су ағарлар бассейініне жетеді. Өзендер жүйесінің жиілігі табиғат жағдайларына, рельефке, ауа райына, өсімдіктерге қатысты. Ертіс өзені Павлодар облысының басты су артериясы болып табылады. Өзен Қытайдан, Моңғол Алатауы тауының мұздығынан басталып солтүстік батыс бағытында ағып, Қытай мен Қазақстанның арасындағы мемлекеттік шекараны қиып өтіп, Зайсан көліне құяды. Зайсан көлінен кейін Ертіс өзені Алтай тауының батыс беткейі мен Батыс Сібір ойпаты арқылы солтүстікке қарай ағады, одан әрі Шығыс Қазақстан және Павлодар облыстары арқылы Р. Ф. аумағына еніп, Ханты-Мансий қаласының маңында Обь өзеніне қосылады.

Павлодар облысы аумағында ұзындығы 720 км (2761-сағадан 2041-сағаға дейін) орта ағысы орналасқан. Судың жиналуы облыс шегіне кіргенде (50°36´ с.ш., 75°02´ в.д.) 276200 км², ҚР мен РФ шекараларының тоғысқан тұсында (55°48´ с.ш., 75°02´ в.д.) 591100 км². Өзеннің ағысы біркелкі, 0,0006% еңісте орташа жылдамдығы 1,2 м/сек. Ертіс өзені әр түрлі көздерден, жоғарғы тұсында мұздықтан толығып отырады. Өзеннің ені – 350 м., орташа тереңдігі 2-4 м. Тармақтары, салалары, арналары – Белая, Окуневка, Зубатка, Орловка, Усолка және т.б. Суы тұщы.

Павлодар облысының көлемі жағынан екінші өзені – Шідерті. Өзен Қарағанды облысының аумағынан басталып, Павлодар облысының ойпаттарында ағып, Шығанақ өзеніне құяды. Үшінші өзен – Шідерті, ол Ақмола облысының шегінде басталып, Павлодар және Қарағанды облыстары арқылы ағып, Әулиекөл көліне құяды.

Сілтемелер өңдеу

  1. С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті Мұрағатталған 19 маусымның 2008 жылы.