Перфоративті ойық жара
Асқазан – асқазан-ішек жолының ең кең бөлігі. Асқазан бос болғанда ол семіп қалған сияқты болып көрінеді. Тамақтанған соң асқазанның көлемі айтарлықтай үлкейеді. Асқазанның пішіні мен өлшемі оның құрамындағы затпен толуының дәрежесіне байланысты, сондықтан олар өзгермелі. Орналасуы мен пішініне адамның конституциялық ерекшеліктері әсер етеді.
Асқазанның рентгендік анатомиясы өңдеу
- Өңештік-асқазандық байланыс – өңеш пен асқазан арасындағы тесік.
- Кардиальды сфинктер – айналмалы бұлшықет.
- Түбі – бүйірінде кардиальды бөлімнің үстінде жатқан шар тәрізді бөлік
- Денесі – асқазанның тік бөлігі
- Антральды бөлігі – шамалы кеңеюге ұқсас көлденең бөлігі
- Пилорус өзегі – антральды бөлімнің жалғасы
- Пилорус – бұлшық етті сақинамен қоржалған тесік.
- Кіші және үлкен иірімдерді ажыратады.
Он екі елі ішектің анатомиясы өңдеу
Он екі елі ішек (ОЕІ) – жіңішке ішектің бірінші бөлігі. Ұзындаға 20-24 см. ОЕІ ұйқы безінің басымен тығыз жанасып жатады. OЕІ (луковица), төмен түскен бөлікті, көлденең және жоғары өрлеген бөліктерді ажыратады. ОЕІ төмен түскен бөлігіне жалпы өт және ұйқы безінің жалпы өзектері ашылады. ОЕІ пен ащы ішектің қосылған жері онекіеліктік – ащы ішектік иілім деп аталады. Бөл бөлік Трейтц байламымен бекітілген, осы жерде жіңішке ішектің шажырқайының түбірі басталады. ОЕІ қатпарлары көлденең, шырышты қабықта қауырсынның сүретін салып орналасқан.
Ас қорыту жүйесінің қызметі өңдеу
- Бірінші қызметі – асты, суды, минералдар және витаминдерді қабылдау және қорыту. Тағам ақуыз, май және көмірсу ретінде жұтылады, олар кейіннен сіңірілу үшін өңделіу және дайындалуы керек (тағамның қорытылуы қажет).
- Екінші қызметі – қорытылған тағам бөліктерінің, судың, витаминдердің және қажетті элементтердің ас қорыту жолынан қанға және лимфа тамырларына абсорбциясы (сіңірілуі).
- Үшінші қызметі –қажетсіз заттарды тығыз шлак түрінде ағзадан шығару.
Ас қорыту жүйесі өңдеу
Ас қорыту жүйесіне келесілер кіреді: Асқазан-ішек жолы және ас қорытуға қатысатын қосымша мүшелер.
1) Ас қорыту жолы – ауыз қуысынан басталады, жұтқыншақ, өңеш, асқазан, жіңішке ішек, жуан ішекпен жалғасып, артқы жолмен аяқталады.
2) Қосымша мүшелер – сөд бездері, ұйқы безі, бауыр, өт қабы.
Перфоративті ойық жара өңдеу
Асқазан не 12 елі ішек ойық жара дефектісінде пайда болған перфорация ойық жара немесе жедел гастродуоденалды ойық жара асқынуы болып табылады Жара перфорациясының 3 түрі бар:
- Бос құрсақ қуысына
- Жабылған.
- Атипті. Бұл жіктелудің клиникада маңызы жоғары.
Патологиялық анатомиясы өңдеу
Перфорация жаңа және ескі ойық жарада пайда бола алады. Серозды қабатта гиперемия, ісіну, дефект айналасында фибрин жабылу тән. Жара ескі болса, перигастрит және перидуоденит, асқазан формасының деформациясы тән. Тесік шеттері қалыңдаған, тығыздалған, каллезды жарада сіңірлік консистенцияға ие. Микроскопияда: асқазан не ішек қабаты бұзылған, тыртық тін өскен, лейкоцитарлы реакция кейде плазмоцитарлы инфильтрация анықталады.[1][2][3][4]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ ривес М. Г., Лысенков Н. К. Анатомия человека — 11-е переработанное и дополненное. — Гиппократ. — 704 с. — 5000 экз. — ISBN 5-8232-0192-3
- ↑ Сапин М. Р., Билич Г. Л. Анатомия человека. В 2 кн.: Учебник для студентов биологических и медицинских спец. вузов — 2-е переработанное и дополненное. — М.: Высшая школа, 1996. — Т. 1. — С. 390-397. — 10 000 экз. — ISBN 5-06-003105-5
- ↑ Сапин М.Р., Билич Г.Л. Анатомия человека: учебник в 3 т. - М.: ГЭОТАР-Медиа, 2008. - Том 2. - 496 с.: ил. ISBN 978-5-9704-0602-1 (т.2)
- ↑ В.В. Кованова “Оперативная хирургия и топографическая анатомия”.Москва “Медицина”, 1985