Пинатубо
Пинатубо - Лусон күрделі жанартау тізбегінде орналасқан. Бұл Лусон аралының батыс-орталық бөлігіндегі ең биік шыңдардың бірі болып табылады. Пинатубо - белсенді стратожанартау. Оның бұрынғы шыңының биіктігі 1745 м-ді құрайды.
Бул жанартау 500 жыл бұрын орын алған ірі эруптивті атқылаулар нәтижесінде пайда болған лава күмбезінің қыры болуы мүмкін. Пинатубо еңістеу беткейден небәрі 600 м және айналасындағы таулардан 200 м ғана биіктікте орналасқан. Оны сырттай тамашалау қиындық тудырады. 1991 жылдың 15 маусымындағы атқылауға дейін Пинатубо доғад тік күмбезді болатын.
1991 жылғы атқылау бүкіл әлемге сезілді. Ол 10 миллиард тонна магма, 20 млн тонна SO2-ні бөліп шығарды. Нәтижесінде өте көп мөлшердегі минералдар мен металдар жер бетіне шығарылды. Пинатубо Три Кабусилан тау қыратында орналасқан. Пинатубо жанартауының 1992 жылғы атқылауы кезінде көп адам көз жұмған. Атқылау кезінде небәрі 9 сағат ішінде жанартаудағы барлық материалдар- дың 90%-ы жер бетіне шыққан болатын. Пинатубода күлмен қоса алғанда, 15-30 млн тонна күкірт газын бөліп шығарады. Пинатубо бурын андезит және дацит сияқты жанартаулық тау жыныстарынан тұратын. Жанартау, шамамен аләанда 500, 3000 және 5500 жыл бурын атқылаған. [1]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Алматы: “Аруна” баспасы. 208 бет. Сер.:“1100 қызықты дерек”.