Портал:Геральдика

Геральдика саласы [өңдеу]

Геральдика (heraldіca) – гербтерді зерттейтін тарих ғылымының бір саласы. Генеология, нумизматика, палеография, cфрагистика сияқты тарихи пәндермен тығыз байланысты. «Геральдика» термині латынның «heraldus» яғни жаршы деген сөзінен шыққан. Ортағасырлық Еуропа корольдерінің сарайында гербтердің кімге тиесілі екенін анықтайтын, тіркейтін, жүйелейтін және жаңа гербтерді жасайтын арнайы адамдар – герольдтар болған. Кейіннен олар «Герольдия» атты мекемелерге біріктіріледі. Олар Геральдиканыңның белгілері мен бояу түстері ұғымдарының ерекше жүйесін жасады. Геральдика 19 ғасырдыдың 2-жартысынан тарихи пән ретінде қалыптасты.

Елтаңба элементері [өңдеу]

Қалқан — барлық елтаңбалардың негізі болып саналады.
Қалқанұстаушы — қалқанды ұстап немесе тіреп тұратын фигуралар.
Бурелет — елтаңбадағы атрибут.
Дулыға — қалқанның үстінде орналасатын геральдикалық элемент.
Дулыға үсті әшекей — дулығаның үстінде орналасатын әшекей.
Орден — халықты, кейде жеке адамдарды да жеңіске, ерлікке шақыратын айбарлы сөз.
Тинктура — геральдикадағы бояулардың және елтаңба элементтерінің жабындарының атауы.

.

Таңдаулы мақала [өңдеу]

Қалқанұстаушы или Қалқанкөтеруші — гералдикалық қалқанның қос жағынан орналасатын, адамның, жануардың фигураларынан және фантастикалық фигуралардан тұратын елтаңба элементі. Олардың қызметі қалқанды ұстап тұру немесе оны көтеріп бара жату.

Тарихы

Геральдикағы қалқанұстаушылардың бейнесін бейнелеу дәстүрі сарбаздардың қалқаны мен дулығаларын ұстап жүретін қалқанұстаушылардың құрметіне жасалған деседе болады. Алайда өте ертеректе қалқанұстаушы ретінде жауынгерлердің, алыптардың фигураларын қоюдың орнына жануарлардың қиялғажайып фигуралардын жасайтын болды. Олар елтаңба иесінің жетістігіне жетелеген немесе қолдаған рухани күшін бейнелеу қажет

Таңдаулы елтаңба [өңдеу]

Ұлыбританияның королдік елтаңбасы — бұл британдық монархтың (қазіргі кезде Елизавета II) ресми елтаңбасы. Каролдік отбасының басқа мүшелері басқа елтаңбаларды қолданады.

Елтаңбаның қарапайым нұсқасында екі арыстан және жеті геральдикалық қабылан: төртке бөлінген қалқанның 1-ші және 2-ші бөліктерінде орналасқан (олар Англияға сәйкес келеді), көкшіл қалқанмен қаруланған, алты алтын қабылан бейнеленген. Көкшіл қаруланған арыстан Шотландияны көрсетеді. Дулыға үсті әшекейі ретінде тәж киген қабылан көрсетілген. қалқан ұстаушы ретінде тәж киген алтын арыстан оң жақтан шопарды ұстайды. Ал сол жағынан тұсауға байланған дарамүйіз бейнеленген.

Білгенге маржан [өңдеу]

Геральдикадағы арыстанның қабыланға айналуына басын бұру жеткілікті.
Геральдикада 200 астам крест түрі бар.

Мұрағат

Кездейсоқ мақала [өңдеу]

Қалқанұстаушы