Провиденциализм

Провиденциализм - тарихты құдіреттің еркімен болатын құбылыс деп түсінетін телеологиялық ағым, тарихтың объективтік-идеалистік философиясының реакцияшыл бір түрі. Провиденциализм барлық діни жүйелерге әсіресе христиандық пен исламға тән. Орта ғасыр тарихшылары шығармаларында тарих құдай құдіретінің көрінісі, адамдардың іс-әрекеттері арқылы байқалатын құдай ісі деп дәлелдеді.