Птеригиум

Птеригиум (птеригиум, қанатты иық) — конъюнктиваның қатерсіз өсуі. Әдетте ол барлық көз саңылауын біртіндеп толтыра отырып, таспа жағынан пайда болады. Мұндай локализация көздің ашық бөлігіне түсетін ультракүлгін әсерімен түсіндіріледі. Конъюнктиваның өсетін ұлпалары ашық қызғылт түсті. Пайда болып, жетілуі баяу болуы мүмкін, ерте жаста басталып, қарашықтың өсіп-жетілгеніне дейін. Емделмеген птеригиум көру қабілетінің жоғалуына әкеледі. Птеригиум біртіндеп қарашыққа қарай өседі. Патологиялық тұрғыдан алғанда, птеригиум коллагеннің дегенерациясы және фиброваскулярлы пролиферация болып табылады (көздің жарақаттарға реакциясы). Птеригиумның басы оның денесімен біріктірілген. Оның жанында жиі Стокер сызығы деп аталатын темір шөгіндісі пайда болады, оны бақылау плеваның өсу динамикасын анықтауға көмектеседі. Жалпы, жаңа пайда болу осындай бөліктерден тұрады:

• Фукс дақтары - бастың айналасындағы сұр белгілер;
• Стокер желісі - темірмен қаныққан қоңыр желі;
• қанаттары жоқ плеваның талшықты бөлігі;
• басы - білім берудің шығыңқы шыңы, көптеген ыдыстар бар;
• мойны - бас пен дене арасындағы жұғу;
• дене - басы қосылған ет шығыңқы тамырлы бөлігі;
• сыртқы шеті - Жоғарғы шекара;
• ішкі шеті - төменгі шекара

Жіктелуі: шынайы және жалған птеригиум

Птеригиумның бірыңғай жіктемесі жоқ, отандық және шетелдік дәрігерлер аурудың класын анықтау үшін түрлі жүйелерді пайдаланады. Медициналық әдебиетте мұндай анықтамалар басым: Бастапқы - бірте-бірте пайда болады, көрінетін итергішсіз; Екінші - көз алмасының жарақатының нәтижесі. Бастапқы птеригиум да шынайы деп аталады. Оның шығу тегі анықталмаған. Өсіп, біртіндеп көру қабілетін нашарлату қабілеті бар. Екінші немесе жалған, - тыртық ұлпадан тұрады. Ол прогрессивті емес және әрқашан бастапқы күйінде қалады. I сатылы Птеригиум: қабығы мөлдір, қан тамырлары жақсы көрінеді

Батыс офтальмологтары өз жіктеу жүйесін пайдаланады:

• I дәреже — қабығы мөлдір, эписклер тамырлары жақсы көрінеді. Іс жүзінде дамымайды;
• II дәреже — өсудің белсенділігі орташа, қабығы жартылай мөлдір, эписклерлер тамырлары толық көрінбейді;
• III дәреже — птеригиум белсенді өсуде, оның денесі мөлдір емес және бұлшықетті.

Пайда болу себебі

Шынайы птеригиумның пайда болу себептері әлі анықталған жоқ. Ауру жағдайларының пайда болуының белгілі бір факторлардың пайыздық мөлшері арқылы ғана анықтауға мүмкіндік туды. Негізінен бұл күн, жел жағдайында, жиі шаңды дауылдарда шамадан тыс болу. Қанат тәрізді плевадан фермерлер, серферлер, электр дәнекерлеушілер, озон қабаты бұзылған облыс тұрғындары жиі зардап шегеді (мысалы, новозеландықтар). Тұқым қуалаушылықтың әсері туралы мәліметтер бар. Соңғы зерттеулер птеригиум мен папилломавирустың байланысы туралы айтады, бірақ, ең алдымен, ВПЧ плеваның өсуінің катализаторы болып табылады. Өрісте көп уақыт өткізетін фермерлер жиі птеригиуммен зардап шегеді Ауруды тудыратын басты фактор - ультракүлгін. Желмен, шаңмен, химикаттармен және ауаның ластануымен бірге ол көзді зақымдайды және маталардың көбеюі басталады. Бұл теорияның пайдасы білім берудің өсу бағыты болып табылады. Ол көз алма күн сәулесіне ең бейім жерде пайда болады.

Белгілері

Птеригиумның алғашқы белгілері - көздің ішкі бұрышында қызару және қалыңдату. Содан кейін Қарашыққа қарай өсетін тұман дақ пайда болады. Жекелеген жағдайларда плевраның өсуі симптомсыз өтеді, бірақ емделушілердің көпшілігінде мұндай көріністер байқалады:

• қабыну және көздің қызаруы;
• көз алмасының кедір-бұдырлығын сезіну;
• бөтен объектінің болу сезімі;
• құрғақ және жас сұйықтығының тапшылығы;
• көрудің анық болмауы;
• көздің жекелеген бөліктерін қараңғылау

Емдеу

Егер птеригиум өсу үрдісін көрсетпесе және көру қабілетіне әсер етпесе, оны жоймайды. Қызарғанда және жайсыздықта дәрігер қабынуға қарсы және стероидтар негізінде тамшы жазады. Пайда болған кезде, оны хирургиялық әдіспен алып тастайды. Птеригиумды емдеудің басқа тәсілдері жоқ, халық құралдары мен дәрі-дәрмектер көмек бермейді. Олар тек аурудың одан сайын ушығып кетуіне мүмкіндік береді. Сәтсіз қанат тәрізді қабық өседі, ал емделуші- көру қабілетін жоғалтады.

Дереккөдер:

http://glazcentr.kz/2018/03/13/птеригиум/ Мұрағатталған 20 сәуірдің 2020 жылы.