Пьер Бурдье (ағылш. Pierre Bourdieu (buʁdjø); 1 тамыз, 1930 – 23 қаңтар, 2002) — француз әлеуметтанушысы, танымал интеллектуаль. Париж әлеуметтануды зерттеу мектебінің маңызды көшбасшысы.[1][2]

Пьер Бурдье, 1996

Бурдьенің әлеуметтік көзқарастарының құрылуына Карл Маркс және Макс Вебер әсер еткен. Шығармашылық жолының бастапқы кезеңінде Марксизмнің ықпалына түскенімен, кейінгі зерттеулерде оны өткір сынға алды. Негізгі зерттеулері мәдениет, білім, өнер, социолингвистика және әлеуметтану ғылымның эпистемология- сының жалпы проблемаларына арналған. Зерттеулерінің басты тақырыбы әлеуметтік кеңістік құрылымын айқындау.

Бурдьенің әлеуметтік теориясының негізгі түсініктері: алаң, дағды (habitus), "жәбір нышаны", "білімсіз". Кең танылған "мадени капитал" ұғымы Бурдьенің есімімен тығыз байланысты.

Қоғам Бурдье бойынша әр түрлі алаңдарда құрылған қарым-қатынас жиынтығы. Олардың әр қайсысының өзіндік спицификалық билік түрлері бар.

Дағды (Habitus) - бұл құрылымдық әлеуметтік қарым-қатынас, интеграцияның схемалық жиынтығы, әртүрлі алаңдардың интериоризациясы, көп мерзімді топтық және индивидуалдық жүйелерді орнату.

"Жәбір нышаны" - маңызды билік функциясы.

1975 ж. ол жан-жақты халықаралық ғылыми байланыстар мен бағдарламалары бар аса ірі Еуропа әлеуметтану орталығын басқарды. Сол жылы Бурдье "Әлеуметтік ғылымдағы ғалымдардың еңбектері" ("Actes de la reherch en sciences") атты журналды үйымдастырып шығарды. Бүл журнал сол уақытта Францияның әлеуметтік журналдарының арасында ең беделдісі саналды.

Бурдье өзінің еңбек жолының әр кезеңінде әлеуметтік қайта құруды, білім жүйесін, мемлекетті, билік пен саясатты, әдебиетті, масс-медианы және әлеуметтік ғылымдарды зерттеді.

Оның негізгі еңбектері:
"Әлеуметтік саясат", "Университеттік тақта және шығармашылық: схоластикалық бөлінуге қарсы", "Мемелекет рухы: бюрократиялық кеңістіктің құрылымы мен генезисі", "Социология және демократия", "Практикалық ой" және т.б.[3][4][5]

Дереккөздер өңдеу

  1. Bourdieu, Pierre Outline of a Theory of Practice. Cambridge: Cambridge University Press.
  2. Douglas Johnson. Obituary: Pierre Bourdieu | Books (28 January 2002).
  3. Биекенов К., Садырова М. Әлеуметтанудың түсіндірме сөздігі. — Алматы: Сөздік-Словарь, 2007. — 344 бет. ISBN 9965-822-10-7
  4. Бурдье Пьер. Практический смысл. "Институт экспериментальной социологии". - Москва, 2001.; 2) Социсанализм Пьера Бурдье. Альманах Российского- Французского центра социологии и философии. - Москва, 2001.
  5. Саяси түсіндірме сөздік. – Алматы, 2007. ISBN 9965-32-491-3