Рентгендік флюоресцентті спектрометрия (РФС)

Рентгендік флюоресцентті спектрометрия (РФС). Бұл әдісті де екінші рентген сәуле шығару спектрометриясы деп атайды. Бұл - казіргі кезде бірден-бір кен таралған және талданатын үлгіні бүлдірмей бірнеше элементке бірден талдау жүргізуге мүмкіндік беретін әдіс.

Рентгендік спектроскопияда, оптикалық спектрометрдегідей, кейбір арнаулы сипаттамалар қабылданған: толқын ұзындығын немесе энергияны бірлікпен өлшегендей ең жоғары интенсивтігінің таралу сипаттамасы - сызықтар түрі (оптикадағы сызық қыры сияқты); интенсивтік максимумында жартысына сәйкес келетін деңгей ені - сызықтын жарты ені; рентген сипаттауыш сәуле шығару интенсивтігінің таралуы - шағылу қисығы.

Сапалық талдауды жүргізу үшін тиісті сызыққа (спектрдегі сүйірше) сәйкес толқын ұзындығын (энергияны) апықтау арқылы кестелердегі мәліметтермен, не қалыпты үлгімен салыстыра отырыпт жүргізіледі. Мұнда басқа спектрлердегідей спектрлік сызықтардың бір-бірімен қабаттасуын ескерген жөн, яғни әрбір элементтің бірнеше спектрлік сызықтарын салыстыра қарастыру қажет. Олардын сезімталдығы, анықтау шегі орта есеппен 0,05-0,1%, ал кейбір элементтер үшін 10⁻³-ке дейін барады. Рентген спектрлері талданатын элементтің физикалық және химиялық ортасының әсеріне әлсіз келеді, әрі осы элементтің қосылыс түріне мүлдем тәуелсіз.

Спектрлік сызықтардың интенсивтігі талданатын элементтін концентрациясына пропорционал, алайда, бұрын айтылғандай ол көптеген факторларға байланысты. Оны есептеу рентген спектрлік талдаудың мөлшерлік әдістерінде іске асырылады. Атап айтқанда: абсолюттік есеп әдісі (сирек пайдаланылады); лайықты үлгімен салыстыру әдісі; қосымшалау әдісі; сұйылту әдісі; ішкі стандартты пайдалану; жұқа және қалын қабат әдістері; рентген сәуле шығарудың шашырауы бойынша стандарттау әдісі; таңдап қоздыру және сініру әсерін математикалық реттеу; барлық эффектілерді ескеретін тәжірибелік түзетулерді еңгізу.