Рифт аңғары

Ұлы Рифт аңғары, немесе Үлкен Африка сынығы (ағылш. Great Rift Valley) — мыңдаған жылдар бұрын Шығыс Африкада үлкен жарық (рифт) пайда болды: қатты ыстықтан жер қыртысы терең болып жарылды және біртіндеп екіге бөлінді. Бұл шұңқырдың ұзындығы, үлкен құлама жолдарымен 6,400 шақырым, ал ені 100 шақырым болды. Ақырында ол Ұлы Рифт аңғары (немесе Үлкен Африка сынығы) деп атала бастады. Аңғар өзінің әрекеттегі жанартауларымен, ыстық минералды бұлақтарымен және терең көлдерімен ерекшеленіп, көптеген жануар түрлері мекендейтін кең шалғындарымен әйгілі.

Рифт аңғарының суаттары

Рифт аңғарында суаттардың тіршілік үшін маңызы зор. Кейбір жануарлар өзіне қажетті су мөлщерін қорегімен бірге алады, бірақ көптеген сүтқоректілер мен құстарға күн сайын су ішу керек. Жыртқыштар мұны өте жақсы біледі, сондықтан өз жемтіктерін суат маңында күтеді.

Рифт аңғарында жайылып жүретін жануарлар. Рифт аңғарының көп бөлігін шалғындар алып жатыр. Мұндай жер көптеген жануарларды қорекпен қамтамасыз етеді. Шалғындағы шөпті жабайы сүтқоректілер, олардың ішінде киіктер, жолақ жылқылар, енекелер(буйвол), сонымен қатар жергілікті малшылардың сиырлары мен ешкілері жейді.

Коппи

Шығыс Африканың көптеген жерлерінен, Рифт аңғарын қоса, төбешіктер тәрізді бұзылған жартастар қалдықтарын көруге болады, оларды коппи деп атайды. Арыстандар үшін олар бақылау орыны қызметін атқарады, ал ұсақ жануарлар олардың қуыстарына тығылады.

Жанартаулар

Рифт аңғары ыстық жанартау магмалары әсерінен пайда болған, бұл жерде күні бүгінге дейін көптеген жанартаулар әлі де атқылайды. Ең ірі жанартаудың бірі Танзаниядағы Оль Дойне Ленгаи жанартауы. Оның биіктігі 3 мың метр, ең соңғы рет 2006 жылы атқылады.

Жаппай қоныс аудару

Жоғарыдан көрініс: жолақ аттар мен гну киіктер су мен қорек үшін Кенияның Масаи Мара Ұлттық бағының қалың шөптері арқылы Рифт аңғарына қоныс аударады. Масаи Мара мен Танзияның Серенгети Ұлттық бағы - әлемдегі жайылатын жануарлардың ең үлкен тобының мекені.

Масаи тайпасы

Рифт аңғары аймағында масаи тайпасы - ең көп санды тайпалардың бірі. Олардың дәстүрлі кәсіптері - ірі қара мал мен ешкі өсіру. Олар бір жерде ұзақ отырмайды, үнемі жайылымы жақсы жерге көшіп жүреді. Масаилар би өнерімен және ашық қызыл түсті киімдерімен әйгілі.