Роторлық бұрғылау

Роторлық бұрғылау — ұңғыма мен шахта оқпанын қазу үшін пайдаланылатын айналдыра бұрғылау тәсілі. Роторлық бұрғылау қондырғысы мұнарадан, бір-бірін жалғастыра алатын бұрғылау қондырғысынан және оның ұшына орнатылған асыл (алмастан не өте берік қоспадан) қашаудан, ротордан, піспекті бұрғылау сорғыларынан, жер бетіне орнатылған қуатты қозғалтқыштан, жұмыстық қарнақтан, диаметрі 350 мм-ге дейінгі болат құбырлардан, вертлюгтен (ол арқылы сорғылар бұрғылау колоннасына жуғыш сұйықтық жеткізеді) тұрады. Ротор айналысты электрқозғалтқыштан немесе жетекші білік арқылы іштен жану қозғалтқышынан алады. Қозғалтқыш жер астына 7 — 8 мың м тереңдікке дейін баратын бұрғы колоннасын айналдырады. Колонна ұшындағы қашау жыныстарды тесіп, кенге жол салады. Ұсатылған жыныс қысымы бұрғы колоннасы мен ұңғыма қабырғасы арасындағы қуыспен жер бетіне шығарылады. Бұрғылау колоннасының жұмыс құбыры жоғарғы жағынан вертлюгке жалғасады, ол арқылы жуғыш сұйықтық иілгіш құбыршық бойымен бұрғылау колоннасына, одан кейін қашау салмасы арқылы үңгубетке беріледі. Қашауды ауыстыру үшін бұрғылау колоннасын ұңғымаға түсіріп-көтеру жұмыстары бірнеше бұрғылау құбырларынан тұратын білте жіптің көмегімен жүзеге асырылады. Білте жіптің ұзындығы бұрғылау мұнарасының биіктігі мен бұрғылау тереңдігіне байланысты 25 — 50 м-ге дейін болады.
Роторлық бұрғылау алғаш 19 ғасырдың 80-жылдары АҚШ-та сазды ерітіндімен жуа отырып, қалақшамен қашау арқылы жүргізілді. [1]

Дереккөздер: өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, 7 - том