Рэлей дискісі

Рэлей дискісі (ағылшын физигі Дж. У. Рэлей есімімен аталған) — дыбыс күшін және дыбыс толқындағы бөлшектердің тербеліс жылдамдығын өлшейтін құрал.

Ол жіңішке сымға ілініп қойылған жұқа дөңгелек пластикадан тұрады. Әдетте Рэлей диск физикалық орта бөлшектерінің тербеліс бағытына 45о бұрыш жасай орналастырылады. Дыбыс толқындарының таралуы кезінде диск тербеліс бағытан перпендикуляр болып орналасуға тырысады. Ағымның қысым күші әсерінен айналдырушы момент пайда болады. Ал айналдырушы момент жіптің серпімділігі есебінен теңгеріліп отырады. Мұның нәтижесінде диск ағын бағытына 45о -тан артықтау бұрышпен орналасады. Дискінің бұрылу бұрышы жылдамдықтың квадратына , ал дыбыс тербелістері кезінде ол жылдамдық амплитудасының квадратына пропорционал болады. Бірақ бұл бұрыш жиілікке тәуелді болмайды. Рэлей диск КСРО-да тұрғын толқыны бар резонанстық түтіктегі қысымның эталондық өлшеуші ретінде қолданылады. [1]

Дереккөздер

өңдеу
  1. Қазақ Совет Энциклопедиясы, Алматы, 1976ж., 9 том