Само (халық)

Батыс Африкадан шыққан этникалық топ

Само (самого, сан, сану) — Батыс Африкадағы мандиго халқының этникалық тобы. Олар негізінен Буркина-Фасоның солтүстік-батысында және Малидің оңтүстігіндегі шекарада тұрады. Халқы 319 мың адам. 240 мыңы Буркина-Фасода, 79 мыңы Малиде тұрады.[1] Матья, сембла, само-гуан (Буркина Фасода) және дууни джо (Малиде) субэтникалық топтарын құрайды.

Само
самого, сан, сану
Бүкіл халықтың саны

319 000

Ең көп таралған аймақтар
 Буркина-Фасо

240 000

 Мали

79 000

Тілдері

само тілі

Діні

суннизм, дәстүрлі сенімдер

Тілі

өңдеу

Тілі - само тілі.

Діні

өңдеу

Едәуір бөлігі сүнниттік мұсылмандар, көпшілігі дәстүрлі сенімдерді ұстанады.

Кәсібі

өңдеу

Дәстүрлі кәсібі - қолмен атқарылатын егіншілікпен (құмай, тары, күріш, мақта, жержаңғақ, тәтті картоп, бұршақ дақылдары), мал шаруашылығымен (ірі-қара, ешкі, қой, құс), аңшылықпен айналысады. Қолөнерден – ұсталық, керамика, тоқымашылық дамыған. Көрші елдердегі плантацияларда маусымдық жұмыс кең таралған.[2]

Өмір салты

өңдеу

Отбасы үлкен, патриархалдық. Неке патрилокальды. Туысқандық есеп Патрилинейлік болып табылады.

Елді мекендер жинақы немесе шашыраңқы орналасқан. Тұрғын үйлері тік бұрышты, төбесі жалпақ немесе дөңгелек пішінді, конустық төбесі шөппен немесе пальма жапырақтарымен жабылған. Астық қоймалары мұнара тәрізді пішінде.

Дәстүрлі әйелдер киімі - тігілмеген белдемше, ал ерлер киімі негізінен еуропалық үлгіде.

Азық-түлік ши майы және ыстық соустар қосылған көкөністер.

Ата-баба культімен байланысты салт-жораларды сыбызғы және барабанның сүйемелдеуімен, маска киген билер мен әндермен сүйемелдеу кең таралған.[2]

Дереккөздер

өңдеу