Сағана (түр. сак - сақтау, парсы: сак‎ - қозғалмайтын) - сәулет өнері мен мүсін шығармасы. Неолит мәдениетінен табылған менгирлер, тас обалар, ағаш бағандар түріндегі Сағана ежелгі дәуірден белгілі. Тақтатас, көктас, мүсін түрінде Ежелгі Египет пен Жерорта теңізі жағалауында, Қытайда кең тараған. Қазақстан мен Орта Азияда күмбез түрінде кірпіштен түрғызылады. Оның беті сыланып өрнектеледі, майоликамен қапталады. Қожа Ахмет Иасауи кесенесіндеғі Абылай хан Сағана, Бекі, Қамысбай, Қаратөбе, Төбеқұдық қорымдарында ежелгі Сағана түрлері (үштас, төрттас, бестас, қойтас, сандықтас, т.б.) сақталған. Әдетте, Сағана құлпытастың беттері күнделікті тұтыну заттары, қару-жарақ, т.б. бейнеленген оймыш-өрнектермен әшекейленеді.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ мәдениеті. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2005 ISBN 9965-26-095-8