Сағди кесенесі

Сағди кесенесі деген атпен әйгілі Сағдидің кесенесі Шираз қаласының солтүстік-шығыс жағында таудан 4 шақырым жерде орналасқан. Бүгінде Шираз қаласының өрістеп, дамуына байланысты кесене қала аумағына еніп кеткен. Алғашында бұл орын Сағдидің үйі (ханеқақ) болған. Сағди өмірінің соңғы жылдарын осы үйде өткізген және сонда жерленген. Алғашқы рет Сағди қабірінің басына 7-ғасырда кесене салынды. 997 жылы Фарс билеушісі Яғуб Зульғадардың бұйрығымен Саадидің үйі бұзылды. Бірақ х.қ.ж.с.б. 1187 жылы Кәрімхан Зендтің бұйрығымен Саади қабірінің үстіне алебастр және кірпіштен әдемі ғимарат салынды. Х.ш.ж.с.б. 1329 жылы Әлиасқар Хекмат пен Иранның ұлттық ескерткіштері ұйымының мұрындық болуымен бұрынғы ғимараттың орнына қазіргі кесене салынды. Франциялық сәулетші Андре Годар кесенеге кіре беріс есіктің жобасын жасаған. Ғимарат ирандық стильде салынған. Кесенеге кіре берісте қоңыр түсті тастан салынған 8 баған орнатылған. Кесененің өзі кафельденген ақ тастан жасалған. Ол сырттан шаршы пішіндес болып көрінеді, бірақ іші сегіз қырлы болып келеді. Қабырғасы мәрмәрдан жасалған. Күмбезінің түсі көк. Аталмыш кесене дәліз арқылы Иранның келесі бір ақыны Шуриде Ширази кесенесімен жалғасып жатыр.

Сағди кесенесінің жаңа ғимараты шамамен 10400 шаршы метрді құрайды. Ал кесененің өзі шамамен 260 шаршы метр. Кесененің негізгі ғимараты бір-біріне вертикалды екі верандадан тұрады. Сағдидің қабірі осы екі веранданың қиылысқан бұрышында орналасқан. Ақын қабірінің тасы сегіз қырлы ғимараттың ортасында орналасқан. Төбесі көгілдір түсті кафельмен көмкерілген. Ғимараттың сегіз қырына Сағдидің шығармаларынан бірнеше өлең таңдалынып жазылған. Бұл ақынның кесенесінің айналасында белгілі ойшылдардың қабірлері орналасқан. Олардың сол жерде жерленуін Сағдидің өзі өсиет етіп қалдырған болатын.