Стив Бико

Стив Бико (18 желтоқсан 1946 – 12 қыркүйек 1977) – қара нәсілді оңтүстікафрикандықтардың құқықтары үшін күрескен адам, Оңтүстік Африкадағы «қара сана» қозғалысының қалаушысы.

Өмірбаяны

Стив Бико Eastern Cape аймақта King William қаласында қарапайым отбасында төрт баланың үшіншісі болып дүниеге келген. Оның әкесі ерте қайтыс болды.

Бала кезінен бастап, Стив саясатқа қызығушылық танытты. Саяси себептер бойынша ол Элис қаласындағы (Оңтүстік Африка) Lovedale беделді мектептен шығарылып, содан кейін Merienhille Әулие Франциск либералды Рим-католик колледжінде оқуын жалғастырды.

1966 жылы Дурбанда қаласындағы Natal университеті медицина факультетіне түседі. Онда ол өзінің болашақ досы және тәлімгері Джошуа Мбойя Дадамен танысады. Бико «Оңтүстік Африка Ұлттық студенттер одағының» көпұлтты ұйымның мүшесі болды . Бірақ ол көп ұзамай Еуропалық емес студенттер (қара, үндістер мен «түрлі-түсті») өз құқықтары үшін күресуге өз ұйымын құруға тиіс деп тапты. Сондықтан, 1968 жылы ол «Африкандық студенттер ұйымының» (SASO) негізін қалаушылардың бірі және оның тұңғыш президенті болды. Содан кейін, бүл ұйым «қара сана» қозғалысына кірді.

Бико, сондай-ақ Дүниежүзілік Христиан студенттер Федерациясының жұмысына қатысады. 1972 жылы, Стив «Қара нәсілді Ассамблеясының» құрметті президенті болып сайланды.

1973 жылы оқудан шығарылды, ал оған сол жылы бақылау орнатылды: ол қаладан кетуге, бір адамнан артық сөйлесуге және жұрт алдында сөйлеуга тыйым салынды. Сондай-ақ Стивтің дәйексөздерін баспа мен сөйлеуде қолдануға тыйым салынған.

Тұтқындау және өлім

17 тамыз, 1977 жылы Стив Бико досы Питер Джонспен «бостандық үшін жаңа қозғалыстың» басшысы Невилл Александрмен келіссөздер жүргізу үшін Кейптаунға барды. 18 тамызда артқа қайтар жолында, ол терроризм деген күдікпен Кинг-Уильямс қасында қамауға алынды. Келесі күні ол түрменің әскери ауруханасында қайтыс болады.

Естелік

Биконың тұлғасы аңызға айналды және оның есімі музыка, әдебиет және кинода мәңгіге есте қалды. Biko туралы көптеген әншілер рэп, хип-хоп, джаз, рок шырқады. Олардың арасында Питер Хэммилл, Public Enemy, Патрис, Питер Гэбриэл, Дэйв Мэтьюс, System Of A Down, Simple Minds, U2 және басқалары.

Бүгін Стив Биконың атымен Оңтүстік Африка, Англия мен АҚШтың жоғары оқу орындары, көшелер мен ғимараттар аталады. Бостандық алаңындағы технологиялық Дурбан университетінде оның қола бюсті орнатылған.

Сілтемелер

https://ru.wikipedia.org/wiki/%D0%91%D0%B8%D0%BA%D0%BE,_%D0%A1%D1%82%D0%B8%D0%B2

http://www.left.ru/2002/20/biko70.html

http://www.sbf.org.za/home/