Сәнду Дүймағанбетқызы Дүймағамбетова

	Сәнду Дүймағанбетқызы Дүймағамбетова;
Лауазымы
	Гурьев мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры
	Гурьев мемлекеттік педагогикалық институтының ректоры
1969 — 1972
Ізашары	Кожабаев Садырбай
Ізбасары	Даиров Ғапуролла
Өмірбаяны
Дүниеге келуі	1919 ; 18 ауылы Махамбет ауданы, Гурьев облысы, Қазақ КСР
Қайтыс болуы	13 тамыз 2002
Әкесі	Дайыр
Жұбайы	Мұстафа Ысмағұлов (1914-1987)
Балалары	Салтанат Мұстафақызы
	өңдеу

Сәнду Дүймағанбетқызы Дүймағамбетова (15 сәуір 1932, 18 ауылы, Махамбет ауданы, Гурьев облысы, Қазақ КСР - 13 ) — химия ғылымдарының кандидаты, доцент. Гурьев педагогикалық институтының ректоры (1969-1972).

Өмірбаяны

Сәнду Дүймағанбетқызы Дүймағамбетова 1919 жылы Атырау облысы (бұрынғы Гурьев облысы), Махамбет ауданына қарасты 18 ауылында қарапайым отбасында дүниеге келген.

1938 жылы Гурьевтегі Ораз Исаев атындағы (кейін Жамбыл) орта мектепті бітірген.

Кеңес, партия органдары С.Дүймағамбетованы Гурьев қалалық комсомол комитетінің 1-ші хатшысы қызметіне тағайындады. Кейінгі жылдары облыстық партия комитетінің лекторы қызметін атқарды. Қаланың қоғамдықсаяси, әлеуметтік-экономикалық өміріне белсене араласты.

1949 жылы С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетін химия пәнінің оқытушысы мамандығы бойынша бітірген.

С.М.Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университетінің аспирантурасында оқып, 1963 жылы химия ғылымдарының кандидаттық дәрежесін ойдағыдай қорғады.

1949-1968 жылдары Қазақ мемлекеттік қыздар институтының аға оқытушысы, доценті.

1969-1972 жылдары Атырау педагогикалық институтының ректоры болды.^[1].

1972 жылдардан кейін ол Қазақ мемлекеттік медицина институтында, Қазақ КСР Ғылым Академиясында аға ғылыми қызметкер болып жұмыс жасады.

Гурьев педагогикалық институтында жұмыс істеген жылдары

Сәнду Дүймағамбетқызы басқарған сол жылдары институттың бір топ мақсатты жіберген аспиранттары кандидаттық диссертацияларын сәтті қорғап, институтқа оралды. Ал кейбіреулері кейін ғылым жолында еңбектеніп ғылым докторы, профессор атанды. Олар З.Алдамжаров, Қ.Сейталиев, Ғ.Нығметов, М.Абдолов, С.Құсниднов, И.Тажимұратов, Қ.Әжіғалиев, Қ.Досқалиев, Б.Жанетов, Н.Алдабергенов, Б.Сүлейменов, Т.Жұманова, Е.Иманқұлов, А.Лұқпанов, Т.Жасмамбетов. Ректордың тікелей басшылығымен ғылыми-педагогикалық кадрларды даярлауға, олардың ғылыми өсуіне, кәсібіи біліктілігін арттыруға ерекше мән берілді. Профессороқытушылар құрамы 1970 жылы 119 адамға дейін өсті, оның ішінде 17 адамның ғылыми дәрежесі мен атағы болса, ал 30-дан астам оқытушы аспиранттық даярлықтан өтті. Ал студенттер контингенті 2693, оның ішінде 1198 күндізгі бөлімде оқыса, 1495 сырттай оқу бөлімінде оқыды. Демек институт алғаш құрылған 1950 жылмен салыстырғанда студент саны 10 еседен артыққа өскен. Сонымен бірге кітапхананың кітап қорын жабдықтауға да ерекше көңіл бөлінді. Институттың материалдық-техникалық базасын нығайтуда және қажетті оқулықтар мен құралдарын сатып алуға, пәндік кабинеттер мен зертханаларды жабдықтау үшін институт бойынша тиісті дәрежеде қаражат бөлініп, жоспарланған ісшаралар жүзеге аса бастады.^[2]

Отбасы

Жұбайы көрнекті тарихшы-ғалым, зерттеуші, халық мұраларын жинаушы Мұстафа Ысмағұлов (1914-1987) елімізге белгілі ғалым. 1990 жылдардың басында Сәнду апай қызы Салтанатпен жолдасының өмір бойы Орынбор, Саратов, Москва, Санкт-Петербург, Астрахан, Омбы архивтерінен жинақтаған мол мұраны Батыс Қазақстан облыстық тарихи-өлкетану музейіне тапсырды. Бұл баға жетпес мол мұраларды халық игілігінее жарату үшін музей қорына тапсыруы ғалым Санду Дүймағамбетқызының туған халқының тарихына деген құрметі мен сүйіспеншілігі болатын. Қазіргі таңда М.Ысмағұлов жинаған құнды жәдігерлер мен деректердің арқасында 1911-1913 жылдары Ордада жарық көрген «Қазақстан» газетінен кейін 1917-1918 жылдары «Алаш» қозғалысының үні болған «Ұран» атты басылымның жекелеген сандары табылып отыр.

Марапаттары

Қызмет атқарған жылдары еңбектегі, ғылыми шығармашылық жұмыстары үшін бірнеше медальдар мен Қазақ КСР Жоғары Кеңесінің Құрмет грамотасымен марапатталды.

Сілтемелер

Атырау: Энциклопедия. – Атырау: Атамұра, 2001. - 200 бет.

Халел Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университеті – жарты ғасырдан аса уақыт бойы аймақтың білімі мен ғылымына қызмет көрсету – Атырау: Х. Досмұхамедов атындағы Атырау мемлекеттік университетінің баспасы, 2010. – 444 бет.

Атырау мемлекеттік университеті: өткені, бүгіні және болашағы. – Алматы, 2001. – 578 бет.

Дереккөздер

[1] Дүймағамбетова Сәнду Дүймағанбетқызы

[2] ttps://asu.edu.kz/upload/iblock/21e/ly_dala_arularyny_euraziya_tarikhynda_y_r_li_compressed.pdf

[1]

[2]