Табақты күлдіреуіш

Табақты күлдіреуіш – Қазақстанның оңтүстік шаңырақ күлдіреуішін жасау тәсілінің кейінірек қалыптасқан түрі. Шаңырақтың төбесін алақандай табақ тәрізденген қалың дөңгелек тақтай шығарып тұрады, 5-6 имектеу күлдіреуіштер оны шаңырақ шеңберімен біріктіреді. Табақтың төменгі бетінің ортасында шаңырақ көтергенде бақанның басын тірейтін саяздау ұя жасалады., оның айналасына ою-өрнек ойылады. Күлдіреуіштің мұндай түрін жасау оңай, бірақ көркемдік және беріктік жағынан дәстүрлі күлдіреуіш түрінен әлдеқайда төмен. Көпшілік бұқараға арналған шаңырақтарға ешқандай әшекей жасалмайды, тек жосалаумен ғана шектеледі. Ал байлар шаңырақты да үйдің басқа сүйектерімен қосып сырлатады немесе шаңырақ бөлшектерінің үй ішінен көрініп тұратын беттерін мүмкіндігінше саяз сызықтар жүргізу арқылы әр түрлі өрнектермен көркемдетеді. Ою-өрнектер, негізінен, геометриялық, символдық, өсімдік және зооморфтық мотивтер элементтерінен тұрады. Шаңыраққа ою-өрнек жүргізетін құралдың негізгісі үшкір пышақ сияқтанып темірден соғылатын арнайы аспапты қобы дейді. [1]

  1. Арғынбаев Х. Қазақ халқының қолөнері: Ғылыми-зерттеу еңбек. – Алматы: Өнер, 1987. – 128 бет.