Таита
Таита (тейта, теита, дабида, сагала)[1] — Кенияның оңтүстігіндегі және Танзанияның шекаралас аймақтарындағы банту халқы. Халық саны 300 мың адам. Олар дабида, сагала, т.б. субэтникалық топтарға бөлінеді.
| Таита | |
| тейта, теита, дабида, сагала | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
300 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
дәстүрлі сенімдер |
Тілі
өңдеуТілі - тайта (тейта) тілі. Сонымен қатар суахили тілінде сөйлейді. Диалектілері: кисагала (тери), кидабиада.[2]
Діні
өңдеуДінге сенушілердің діни наным-сенімдері: дәстүрлі сенімдер.[3]
Кәсібі
өңдеуНегізгі кәсібі – қолмен атқарылатын егіншілік (банан, маниок, тәтті картоп, бұршақ, тары, жүгері) және мал шаруашылығы (ірі қара, ешкі). Қолөнер нашар дамыған, керамика (әйелдер) және ағаш ою (ерлер).[4]
Өмір салты
өңдеуДәстүрлі қоғамдық ұйым – патрилинейлік рулар. Неке патрилокальды. Таита отбасыларының көпшілігі дәстүрлі түрде көп әйел алуды ұстанды. Келіссөздер барысында («вупе» деп аталады) қалыңдықтың әкесі мен шешесінің нағашылары маңызды шешімдер қабылдап, көбінесе малдан тұратын қалыңмалға назар аударды.
Дәстүрлі елді мекендер жинақы орналасқан, дөңгелек және төртбұрышты құрылымдардан тұрады.
Киімдері – иыққа немесе жамбасқа айналдыра матадан немесе былғарыдан тігілген жамылғы, әйелдер үшін – моншақтармен әшекейленген былғары алжапқыш. Тайтаның құлақтары тесіліп, ұзартылған, бастары қырылған, бастың артқы жағында моншақтармен өрілген шаш жолақтары қалдырылған.
Негізгі дәстүрлі тағамы - банан ботқасы.[5]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Современная энциклопедия - таита http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/taita
- ↑ Таита https://stroi-archive.ru/stati/25066-taita.html
- ↑ Значение слова ТАИТА в Современном энциклопедическом словаре https://slovar.cc/enc/sovremenniy/1846157.html
- ↑ Народы и культуры Таита https://travel-journal.ru/ethno/46/1294/(қолжетпейтін сілтеме)
- ↑ народы мира / Таита http://www.etnolog.ru/people.php?id=TAIT