Тайпан жыланы(лат. Oxyuranus) — улы жыландар тұқымдасына жататын өте улы жылан. Бұл жыландардың екі түрі бар: Жағалау тайпаны және Папуа тайпаны.

Тайпандар
Oxyuranus microlepidotus
Oxyuranus microlepidotus
Ғылыми топтастыруы
Дүниесі: Жануарлар
Жамағаты: Хордалылар
Табы: Бауырымен жорғалаушылар
Сабы: Қабыршақтылар
Кіші сабы: Жыландар
Тұқымдасы: Аспидтар‎‎‎‎‎‎
Тегі: Oxyuranus
Kinghorn, 1923[1]

Жалпы анықтама өңдеу

Тайпан жыланының ұзындығы 3,3 м-ге дейін жетеді. Улы тістерінің ұзындығы 13 мм-дей. Улы бездерінде шамамен 400 мг-дай уы болады. Денесінің үстіңгі жағы қою қоңыр түсті, бауыры сарғылт, кейде ақсары дақтары болады. Басы үлкен, кеудесінен айқын бөлінген. Ызақорлығы, денесінің ірілігі және шапшаңдығы жөнінен әлемде кездесетін улы жыландардың ішіндегі ең қауіптісі болып саналады. Жаз мезгілінде 7-20 жұмыртқа салады. Жұмыртқаны жаңадан жарып шыққан кездегі ұзындығы 30 см-дей болады. Бұл жыландар Австралияның Квинсленд штаты мен Папуа-Жаңа Гвинеяның оңтүстік жағалауларында таралған. Негізгі қорегі - ұсақ сүтқоректілер, егеуқұйрықтар, тышқандар. Оларды әдетте қант қызылшасы өсетін плантациялардан жиі кездестіруге болады. Өйткені осы жерден қант қызылшасымен қоректенетін егеуқұйрықтарды жейді. Бұл жыланның уы өте күшті. Тайпанның бір шаққанда бөлетін уы 100 адамды өлтіре алады. Уының күші кобрадан 100 есе, қара мамбо жыланынан 50 есе күшті улы жылан. Тайпан жыланының уы шаққаннан кейін адамды 4-12 сағатта өлімге душар етеді. Шаққан кезде адамның басы ауырып, жүрегі айнып құсады, іші ауырады, тыныс алуы қиындайды.[2]

Дереккөздер өңдеу

  1. ITIS (Integrated Taxonomic Information System). www.itis.gov.
  2. 1100 қызықты деректер, Улы жәндіктер, 14-ші бет