Тарту өнер мұражайы
Тарту өнер мұражайы (эст. Tartu Kunstimuuseum) — Эстонияның Тарту қаласындағы мемлекеттік өнер мұражайы. Мекеме Оңтүстік Эстониядағы ең үлкен өнер мұражайы болып табылады. Негізгі жинақта Эстония өнері мен Эстониямен байланысты шетелдік авторлардың XVIII ғасырдан бастап бүгінгі күнге дейінгі коллекциялары ұсынылған.[1]
| Тарту өнер мұражайы Tartu Kunstimuuseum | |
|---|---|
| |
| Құрылған уақыты | 1940 |
| Орналасқан жері | Эстония, Тарту |
| https://tartmus.ee/ | |
 Ортаққордағы санаты: Тарту өнер мұражайы
| |
Тарихы
өңдеу1918 жылы «Паллас» өнер қауымдастығы «Паллас» жоғары өнер мектебін құрды, ол кейінірек жергілікті көркемдік білім беруде маңызды рөл атқарды. «Паллас» қауымдастығының құрылғанына 20 жыл өткен соң, олар мұражай құру туралы шешім қабылдады және 1940 жылы 17 қарашада Тарту муниципалитеті Сууртург 3 мекен-жайында орналасқан өнер мұражайын құру туралы қаулыға қол қойды (қазір – Раекоя алаңы. 3). 1941 жылдың жазында Мемлекеттік этнографиялық мұражай (қазіргі Эстония ұлттық мұражайы) мұражайға 20 ғасыр өнерінің коллекциясын сыйға тартты.
Соғыс кезінде мұражай бірнеше рет көшті. Ең қиын жағдай 1943 жылы, сол кездегі коллекция орналасқан Лай көшесі, 17 мекенжайындағы кірпіш ғимарат бомбалау кезінде құлаған кезде пайда болды. Дегенмен, коллекцияның көпшілігі сақталды. 1946 жылы бірқатар қоныс аударудан кейін мұражай Валликраави 14 мекенжайындағы ғимараттың екі қабатында орналасты. Ғимаратта бастапқыда сақтау және көрме орындары болды, бірақ 1999 жылы өсіп келе жатқан өнер топтамасын жақсырақ сақтау үшін ғимаратты келушілер үшін жабу туралы шешім қабылданды. Бүгінде ғимаратта қоймалар, әкімшілік, қызметкерлер кеңселері, қалпына келтіру шеберханалары, кітапхана және мұрағат бар.
1988 жылдан бастап Тарту өнер мұражайының көрмелері Қисайған деп аталатын ғимаратта өтуде. 1793 жылы салынған ғимарат бірнеше жылдар бойы оның іргетасында қолданылатын әртүрлі материалдардың арқасында бір жаққа еңкейе бастауына байланысты өз атауын алған. Алайда, поляк мамандары қалпына келтіргеннен кейін ғимарат "құлауды" тоқтатты. Ғимарат үш қабаттан тұрады, онда уақытша көрмелер, оқу бөлмелері және мамандырылған кітап дүкені бар.[2][3]
Мұражай экспозициясы
өңдеуМұражайда кескіндеме, графика, мүсін және фотосуретті қоса алғанда, эстон және шетелдік өнер топтамалары ұсынылған. Қазіргі уақытта қорларда шамамен 23000 экспонат бар.
Мұражайдың ең қызықты экспозицияларының бірі - XX ғасырдағы ең танымал эстон суретшілерінің бірі болған суретші Константин Петерсонның шығармалар жинағы. Оның шығармалары ашық түстермен және әдеттен тыс композициялармен ерекшеленеді.
Сондай-ақ мұражайда Эдуард Вийман, Адо Ваббе және Карл Эдуард Зайдель сияқты басқа да танымал суретшілердің жұмысын көруге болады. Сонымен қатар, мұражайда өнердің әртүрлі тақырыптары мен бағыттарына арналған уақытша көрмелер тұрақты түрде өткізіліп тұрады.[4]
Галарея
өңдеу| И.К.Айвазовскийдің «Аю-Даг» картинасы (1818‒1900). | «Вышгород қирандылары», Август Матиас Хаген (1794‒1878). 1825 жылға дейін | «Вильсанди пейзажы» картинасы, Конрад Мяги (1913‒1914) | Ұйқыдағы Калевипоег, Кристян Рауд. 1933 | «Шұжық», Питер Аллик. 2010 |
|---|---|---|---|---|
 |
 |
 |
 |
 |
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Художественный музей Тарту https://www.google.ru/travel/hotels/entity/ChcIu_rf05n5iKtyGgsvbS8wMTJ3NDg3cBAE?utm_campaign=sharing&utm_medium=link&utm_source=htls&ved=0CAAQ5JsGahcKEwiY5_qLzI3_AhUAAAAAHQAAAAAQBA&ts=CAESABoECgIaACoECgAaAA
- ↑ Тартуский художественный музей https://alphapedia.ru/w/Tartu_Art_Museum
- ↑ Тартуский художественный музей https://www.visitestonia.com/ru/%D1%82%D0%B0%D1%80%D1%82%D1%83%D1%81%D0%BA%D0%B8%D0%B9-%D1%85%D1%83%D0%B4%D0%BE%D0%B6%D0%B5%D1%81%D1%82%D0%B2%D0%B5%D0%BD%D0%BD%D1%8B%D0%B9-%D0%BC%D1%83%D0%B7%D0%B5%D0%B9 Мұрағатталған 24 мамырдың 2023 жылы.
- ↑ Тарту: Тартуский художественный музей https://bukay.ru/object/estoniya/tartu-tartu-art-museum