Тевкелев комиссиясы

Тевкелев комиссиясы (1755 – 1756) – Ресей өкіметінің 1755 жылғы башқұрт көтерілісін басу кезінде қазақ даласына қашқан башқұрттарды қайтару мақсатымен жіберген елшілігі. Оны А.И. Тевкелев басқарды. Башқұрт көтерілісін басу кезінде 50 мыңға жуық башқұрт Кіші жүз аймағын паналауға мәжбүр болды. Тевкелев комиссиясы 1755 жылы қазан – желтоқсан аралығында және 1756 жылдың тамызында Кіші жүз ханы Нұралымен, т.б. ақсүйектермен келіссөз жүргізді. Оның барысын Сенат ұдайы бақылап отырды. Келіссөз нәтижесінде қазақ билеушілері көтеріліске қатысқан башқұрттарды кері қайтаруға көмек көрсететіні жөнінде ант берді. Тевкелев комиссиясы ның бұл мақсатын орындауға патша үкіметі 10 мың сомнан астам қаржы бөлді. Тевкелев комиссиясы қызметінің нәтижесінде қазақ даласынан кері қайтқан башқұрттар саны жылдан-жылға арта түсті.