Тектұрмас гранит кен орны
Тектұрмас гранит кен орны – Қарағанды облысы Тоқырау өзенінің жағасында, Балқаш қаласынан солтүстікке қарай 5 км жерде орналасқан кен. Кен орны 1990 жылы (геологтар В.И. Зубарь, В.М. Митченко, В.Н. Гончаров, Г.П. Осадчий) ашылып, 1993-1994 жылдары барланған.
Геологиялық құрылымы өңдеу
Кен денесін карбон дәуірінде жаралып, шөгінді түзілімдер арасымен ұштасқан тектұрмас гранит сілемі құрайды. Пішіні эвгедралдық-қиыр, ұзындығы 800 м, ені 68 – 250 м, қалыңдығы 77 м.
Құрамы өңдеу
Химиялық құрамы кәдімгі гранит тәрізді: SіO2 – 69,52%, TіO2 – 0,41%, Al2O3 – 14,76%, Fe2O3 – 1,39%, FeO – 0,95%, CaO – 1,86%, MgO – 0,49%, MnO – 0,05%, Na2O – 4,01%, K2O – 4,42%, P2O5 – 0,15%, SO3 – 0,06%. Қысымға төзімділік шамасы құрғақ күйінде 94,3 – 178,1 МПа, ал су сіңірілгенде 88,3 – 165,6 МПа. Суды сіңіруі 0,15 – 1,05, ылғалдылығы 0,09 – 0,94%, желіну шамасы 0,08 –0,21 г/см2, аязға төзімділігі 50 цикл, қышқылға төзімділігі 0,76%, орташа тығыздығы 2,67 г/см3, кеуектілігі 2,21%, көлемдік салмағы 2,61 г/см3. Қаптаушы құрылыс материалы ретінде қолданылады. Негізгі өлшенген қоры: С1 категориясы бойынша – 135,4 мың м3, ал С2 категориясында 265,5 мың м3 (1997). Кен орнынан жылына 7400 м3 гранит блоктары өндіріледі. [1]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энцклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
|
Бұл — мақаланың бастамасы. Бұл мақаланы толықтырып, дамыту арқылы, Уикипедияға көмектесе аласыз. Бұл ескертуді дәлдеп ауыстыру қажет. |