Тенда (халық)
Тенда (бадьяранке, бапен, басари, бедик, боин, коньяг)[1] — Гвинея Республикасында (Сенегалмен шектесетін аудандарда) тұратын туыстас халықтар тобы (бассари, коньяги, бадьяранке, тенда майо, тенда боени). Бассари мен бадьяранкенің шағын топтары Сенегал мен Гвинея-Бисауда да тұрады.[2] Жалпы саны 70 мың адам.[3]
| Тенда | |
| бадьяранке, бапен, басари, бедик, боин, коньяг | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
70 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
| Діні | |
|
суннизм, дәстүрлі нанымдар |
Тілі
өңдеуТілі - тегда тілі, Батыс атлантика тобына жатады.[4]
Діні
өңдеуДінге сенушілердің діни наным-сенімдері: сүнниттік мұсылмандар, кейбірі – дәстүрлі нанымдарды ұстанады.[5]
Кәсібі
өңдеуОлар қолмен атқарылатын егіншілікпен айналысады (фонио, күріш, жүгері, маниок, тәтті картоп, жержаңғақ). Кейбір тендалар ұсақ мал өсіреді. Ертеде аңшылық дамыды, Бадьяранке омарташылықпен айналысты. Қолөнерден – қыш бұйымдарын жасау, ағаш ою, бетперде жасау дамыған.[6]
Өмір салты
өңдеуҮлкен отбасылық қауымдар мен рулық-тайпалық бөліністер, патрилинейлік рулар мен тектер сақталған. Неке вирилокалды.
Елді мекендер жинақы орналасқан. Тұрғын үйлері цилиндр тәрізді, төбесі конустық болып келеді.
Негізгі тағамдары - өсімдік майы, дәмдеуіштер, көкөністер қосылған ботқа, бұқтырылған тағамдар.[7]
Дереккөздер
өңдеу- ↑ Современная энциклопедия - тенда http://www.terminy.info/literature/modern-encyclopedia/tenda
- ↑ Большая советская энциклопедия https://dic.academic.ru/dic.nsf/bse/138966/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0
- ↑ Современная энциклопедия ТЕНДА https://rus-modern-enc.slovaronline.com/11203-%D0%A2%D0%95%D0%9D%D0%94%D0%90
- ↑ Большая советская энциклопедия Тенда https://gufo.me/dict/bse/%D0%A2%D0%B5%D0%BD%D0%B4%D0%B0
- ↑ Значение слова ТЕНДА в Большой советской энциклопедии, БСЭ https://slovar.cc/enc/bse/2047838.html
- ↑ Большая Советская Энциклопедия http://www.eduspb.ru/enc/304125.html
- ↑ народы мира / Тенда http://www.etnolog.ru/people.php?id=TEND