Тимур Кәрімұлы Мыңбаев

Тимур Кәрімұлы Мыңбаев (1943–2011) — кеңестік және ресейлік дирижер, композитор, музыкатанушы, профессор. Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі. Селекционер Кәрім Мынбаевтың ұлы.

Тимур Мыңбаев
Туған күні

4 қазан 1943 (1943-10-04)

Туған жері

Алматы, Қазақ КСР, КСРО

Қайтыс болған күні

15 сәуір 2011 (2011-04-15) (67 жас)

Қайтыс болған жері

Мәскеу, Ресей

Өмірбаяны

өңдеу

Композитор, дирижер. Қазақстанның еңбегі сіңген өнер қайраткері. 1943 жылы Алматыда туған. Арғын тайпасы Қуандық руының Тоқа бөлімінен шыққан.[1] Ленинград консерваториясын халық дирижерлік (профессор Е. П. Кудрявцевтің класы бойынша) және композиция (профессор И. Я. Пустыльниктің класы) екі мамандық бойынша бітірген. Көптеген жылдар бойы Т. Мыңбаев ҚР Мемлекеттік симфониялық оркестрінің дирижері болып қызмет етті. Ол дирижерлік, композиторлық және музыкалық қызметті табысты тоғыстырып жүр. Ол опера мен балет, симфония мен симфониялық күйлер, соната мен квартет, оратория мен вокальды-хорлық циклдер тақырыбына қалам тартқан тұлға. Оның шығармаларында композиторлық мектептің өткені мен қазіргісі тұтасады, Мыңбаев шығармашылығының бастауы-қазақтың ұлттық фольклоры болып табылады. Халықтық ән арқылы Мыңбаев шығармашылығы ұлттық бояумен көркемделіп, жаңа леп, заман тынысымен үндесті.

Көп жылдар Т. Мыңбаев Қазақстан Республикасының Мемлекеттік симфониялық оркестрінің дирижері болып жұмыс істеді. Ол дирижерлік, композиторлық және музыкалық өнерді жақсы үйлестірді. Ол опера және балет, симфония мен симфониялық күй, соната мен квартет, оратория, вокалды-хор циклдері, камералық және джаз композицияларының авторы. Олардың шығармаларында өткен және қазіргі композиторлық мектептер дәстүрін шығармашылық негізде ұстанады. Мыңбаев шығармашылығының маңызды көзі қазақтың ұлттық фольклоры болды. Халық әні арқылы Мыңбаевтың туындылары музыкаға ерекше сергектік пен әсемдік беретін кең кантильді әуенмен ойнады.

Шығармалары

өңдеу
  • Скрипка мен фортепианоға арналған соната (1970);
  • Ішекті квартет (1971);
  • 4 тромбонаға арналған квартет (1971);
  • Неміс ақындарының хорға арналған сөздер циклі (1971);
  • А.Пушкиннің хор мен тимпаниге арналған «жындар» өлеңі (1972);
  • А.Пушкиннің сөздеріне арналған хор және симфониялық оркестрге арналған оратория (1972);
  • Камералық оркестрге арналған күйлердің қара терісі (1973);
  • А.Пушкиннің (1973), Г. Аполлайнердің (1973) сөздеріне арналған дауыс пен фортепианоға арналған романстар;
  • Пұтқа табынушы ән (1973);
  • Джаз пьесалары, оның ішінде Остинато (1974);
  • «Көңілді қала» операсы (либретто, 1974 ж.);
  • Симфониялық оркестрге увертюра (1974),
  • Туремурат күйі (1974);
  • «Оркестрге арналған симфония» (1975)
  • Фрески балеті.

Марапаттар мен сыйлықтар

өңдеу
  • Қазақ КСР-нің еңбек сіңірген әртісі
  • Бүкілресейлік және халықаралық байқаулардың лауреаты. Ресей композиторлар одағының мүшесі. Ресейлік музыкалық серіктестіктің мүшесі
  • Ленин комсомол сыйлығы (1978) — жоғары орындаушылық шеберлігі үшін

Дереккөздер

өңдеу
  1. Бикенов Ж.Б. Жәкенов Ж.М. Исабек Т.К. Тоқа шежіресі — Қарағанды: Қарағанды полиграфиясы ААҚ, 2000. — 402 б. — 1000 таралым. — ISBN 5-7667-9037-6.

Сілтеме

өңдеу