Торғай геофизикалық экспедициясы

Торғай ойпатында жоспарлы геофизикалық іздестіру жұмыстарын жүргізу үшін ұйымдастырылған ғылыми-барлау мекемесі. 1948 жылы Одақтық орал геофизикалық тресі Қостанай қаласында ашқан. Экспедиция айналдырған 10-15 жылдық мерзімінде аса кең аймақта пайдалы қазбалардың Соколов, Қашар, Алешинск, Қоржынкөл (алғашқы ашқандар: В.П. Носиков, М.Ш. Вайс), Құсмұрын, Егінсай, Приозерный, Қызылтал (Қазақстанның еңбек сіңірген геологі Т.С. Тычкова), Белинский, Тауынсор, Әйет (мемлекеттік сыйлықтың иегерлері Н.Н. Кленчин, А.М. Ничупоренко) сияқты негізгі кен орындарын анықтады. ТГФЭ граниметриялық және аэромагниттік түсірулерді кең көлемде жүзеге асырды, Солтүстік Қазақстан аумағының елеулі бөлігінде 1:50000 – 1:2000000 масштабтағы геологиялық түсірімдердің геофизикалық негізін қалады. Тиімді пайдаланылған электрбарлау және сейсмикалық әдістер алтын, вольфрам, мұнай кен орындарының көздерін ашуға көп көмегін тигізді. ТГФЭ қызметкерлері арасында көркемөнерпаздар қозғалысы мен спорт жақсы жолға қойылды. Режиссер В.А. Вольфтің басшылығымен МГАТ халық театры пайда болды. Бұл жаңалық жыл сайын Солтүстік Қазақстан геологтарының қысқы және жазғы спартакиадаларын өткізу дәстүрін бастап берді. 1954 жылы ТГФЭ «Қазгеофизтресттің», 1966 жылы Солтүстік Қазақстан геологтар басқармасының құрамдарына енгізіліп, 1970 жылы Амангелді ГФЭ-на қосылды. 1974 жылы оларға Қостанай ПСЭ-сі қосылды да, 1944 жылы Қостанай ПСЭ-сі АҚ болып қайта құрылды. Қазіргі уақытта осы атауымен аталады.

Дереккөздер: Торғай елі. Энциклопедия. Құрастырған Т. Рсаев. Алматы, «Арыс» баспасы, 2013 жыл