Трипура (халық)
Типура (типпера) — Үндістанның шығыс бөлігіндегі халық (Трипура одақтық территориясы).[1] Шамамен саны 270 мың адам. (1971).[2] 90 мың адам Бангладеште тұрады.
| типпера | |
| Трипура | |
 | |
| Бүкіл халықтың саны | |
|---|---|
|
270 000 | |
| Ең көп таралған аймақтар | |
| Тілдері | |
|
тибет-бирма тілдері | |
| Діні | |
Тілі өңдеу
Тілі тибет-бирма тілдер тобына жатады.[3] Жазуы бенгал әліпбиіне негізделген.
Діні өңдеу
Тарихы өңдеу
Трипуралар өз княздықтарын құрды (XVI ғ. басы). 1960 жылдары олар автономия үшін белсенді күрес жүргізіп, 1972 жылы Трипура штатын құрды.
Кәсібі өңдеу
Дәстүрлі кәсібі – суармалы егіншілік (күріш, мақта, көкөністер, бұршақ дақылдары). Буйволдар, ешкілер, шошқалар, құстар өсіреді. Қолөнерден – иіру, тоқу дамыған.[5]
Өмір салты өңдеу
Отбасы шағын, туыстық есеп рулық, үлкен ұл некеден кейін үйінде қалса мұрагер болады, әйтпесе оны кенжесі ауыстырады. Неке патрилокальды, қалыңдық үшін екі жыл жұмыспен өтеу жиі кездеседі.
Ауылдары үлкен, әдетте өзендердің жағасында орналасқан. Үйлері бамбуктан жасалған, қадаларда орналасқан, шатыры жапырақ немесе шөптен жабылған.
Ерлер киімі – ақ немесе қара қысқа күрте, лунги және ақ сәлде, әйелдер киімі – кеудеге оралған мата, мақта немесе жібек белдемше, иығына жамылғы жабылады.[5]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ Советская историческая энциклопедия - типура http://www.terminy.info/history/soviet-historical-encyclopedia/tipura
- ↑ Большая советская энциклопедия https://gufo.me/dict/bse/%D0%A2%D0%B8%D0%BF%D1%83%D1%80%D0%B0
- ↑ Советская историческая энциклопедия https://dic.academic.ru/dic.nsf/sie/17556/%D0%A2%D0%98%D0%9F%D0%A3%D0%A0%D0%90
- ↑ Типура https://my-dict.ru/dic/sovetskaya-istoricheskaya-enciklopediya/2123476-tipura/
- ↑ a b народы мира / Типпера http://www.etnolog.ru/people.php?id=TIPP