Трушников қонысы
Трушников қонысы – қола дәуірінің мекені.
Географиялық орны өңдеу
Шығыс Қазақстан облысы Катонқарағай ауданы, Трушниково ауылынан батысқа қарай 1,5 км жерде, Ертіс өзенінің оң жағалауында орналасқан.
Зерттелуі өңдеу
Қонысты 1953 жылы И.М. Павлюченко ашса, барлау қазбасын 1954 – 56 жылы Шығыс Қазақстан археологиялық экспедициясы (жетекшісі С.С. Черников, А.Г. Максимова, А.Н. Богданов) зерттеген.
Сипаты өңдеу
Зерттелінген үш далалық маусымда 1200 м2 жер 1 – 1,5 м тереңдікте қазылды. Нәтижесінде әр уақыттың екі тұрғын үйі, құдық, ашық түріндегі тас ошақ, әр түрлі өлшем мен мақсаттағы шұңқырлар және екі жерлеу орны анықталды. Ұзындығы 10 м қабырғаларының бойына араларын 30 – 50 см ашық етіп, бір қатарда үшкір жақтарын төменге қаққан бөрене тіреуіштері, шаруашылық құрылыстары 50 см терең қазылып, жертөле ретінде салынған. Едені 15 см-ге дейін күл, т.б. аралас қатты қабаттан тұрады. Үй ортасында ошақ болмаған. Аршу барысында жануарлардың сүйектері, қыш ыдыстың сынықтары (дөрекі өрнекті күнделікті тұрмыстық ыдыстар), тас (кетпен, дәнүккіш), сүйек және қола заттар (пышақтар, әшекей сынықтары, төртқырлы найзаның ұшы, ине, сырға) табылды. Қоныс біздің заманымыздан бұрын 9 – 8 ғасырларға жатады.[1][2]
Дереккөздер өңдеу
- ↑ «Қазақстан»: Ұлттық энциклопедия / Бас редактор Ә. Нысанбаев – Алматы «Қазақ энциклопедиясы» Бас редакциясы, 1998 ISBN 5-89800-123-9, VIII том
- ↑ Қ18 Қазақстан ғылымы: Энциклопедия./ Бас.ред. Б.Ө. Жақып. – Алматы: "Қазақ энциклопедиясы" ЖШС, 2010. Т.2.– 544 бет. ISBN 9965-893-30-1