Тюльпан (фильм)

«Тюльпан» — көркем фильм. Алғашқы шыққан жылы – 2008. Шығарған елдер – Германия мен Қазақстан. Сонымен қатар, Ресей, Швейцария, Польша елдері де ат салысқан. Режиссері – Сергей Дворцевой. Сценаристері – Сергей Дворцевой, Геннадий Островский. Бюджеті – €1 500 000. Басты рөлдерде – Асхат Күшеншереков, Төлепберген Байсақалов, Оңдасын Бесікбасов, Самал Еслямова, Береке Тұрғанбаева және басқалар. Ұзақтығы – 100 минут.

Қысқаша мазмұны

Теңізде әскери борышын өтеген Асхат (Аса) есімді жігіт туған Бетпақдаласына оралады. Болашағынан үміті зор жігіт әпкесі Самал мен жездесі Оңдастың үйінде, солардың үш баласына қосылып тұрып жатады. Жеке үй, қора-жайға қол жеткізесін деген ойын «Үйлен, әйтпесе саған бір қора қой берілмейді» дейтін шарт быт-шытын шығарады. Жүздеген километр радиуста Тюльпан есімді қыздан басқа бір шүйкебас жоқ.

Алайда ол «ешкі қыз» да «қалқанқұлақсың» деп, күйеуге шығудан бас тартады. Досы Бони мен жездесі қыздың әке-шешесінің асты-үстіне қанша түссе де, қабағы қатулы ана, қырсыққан қыз оң сыңай таныта қоймайды… Асаның (Асхатты солай дейді кинода) үйдегі жағдайы да мәз емес, жездесі оны «жұмысты дұрыс істемейсің» деп шұқылайды да жүреді, себебі бас кейіпкер біресе қойды үркітіп алады, біресе бір нәрсені бүлдіріп алады, әйтеуір жоқ жерден бір проблема жасап жүреді. Ақыр соңында бәріне ыза болған, бәрінен көңілі қалған Асхат досының айтқанына көніп, екеуі қалаға кетпек болады, бірақ…кетіп бара жатқан жерінен қайтады.

Оңтүстік Қазақстан облысының Бетпақдаласында түсірілген кино. Операторлар —Польшаның маманы Йоланта Дылевска басқарған топ.

Германия мен Швейцарияда «әрлеу-сырлау» жұмыстары жүрген, ал Ресейден Сергей Дворцевой, Геннадий Островский, тағы басқа кино саласының өкілдері ат салысқан. Канн фестивалінде «Ерекше көзқарас» байқауында гран-при алған. «Тюльпанның» әлемдік 35 түрлі киножарыстарға қатысып, «Ең үздік шетелдік фильм» номинациясы бойынша ең көп жүлде жинаған фильм.

Фильм кейіпкерлері екі тілде сөйлейді («Ғашық жүректі» еске алыңыз). «Түлпәнның» әке-шешесі, Асаның жездесі, жездесінің бастығы, ветеринар, кішкентай балалар ана тілінде «общатся» етсе, Асаның өзі, әпкесі Самал, досы Бони екі тілде бірдей сайрайды.

Марапаттары

• Канн кинофестивалі 2008: «Ерекше көрініс» бас жүлдесі, жастар қазылары жүлдесі, Франция білім министрлігі жүлдесі
• Токия кинофестивалі (2008): гран-при «Сакура», үздік режиссура жүлдесі
• Лондон кинофестивалі (2008): гран-при «The Sutherland»
• Цюрих кинофестивалі (2008): гран-при «Алтын көз»
• Рейкьявик кинофестивалі (2008): гран-при «Алтын паффин»
• Монреал кинофестивалі (2008): гран-при
• Гоа кинофестивалі (Үндістан, 2008): гран-при «Алтын павлин», үздік режиссура жүлдесі
• APSA кино академиясы (Аустралия, 2008): үздік фильм гран-приі
• Карлов Варлар кинофестивалі (2008): Шығыс-Батыс конкурсы гран-приі
• Белград авторлық кинофестивалі (2008): гран-при
• Манила кинофестивалі (Филиппиндер, 2009): гран-при
• Котбус кинофестивалі (Германия, 2008): үздік режиссура жүлдесі
• Хихон кинофестивалі (Испания, 2008): үздік режиссура жүлдесі
• «Manaki Brothers» кинофестивалі (Македония, 2008): «Күміс камера» жүлдесі
• Дубай кинофестивалі (2008): үздік ер рөлі жүлдесі
• Азия киноакадемиясы (2009): үздік оператор жүлдесі
• «River Run» кинофестивалі (АҚШ, 2009): үздік сценарий жүлдесі
• Еуропа киноакадемиясы (2008): «Жылдық ашылым» номинациясы
• Оскар 2009: Қазақстан атынан үздік шетле фильмі номинациясы