Түркістан жұма мешіті

Түркістан жұма мешітіТүркістан қаласында орналасқан жұма мешіті. Қожа Ахмет Ясауи кесенесінен оңтүстікке қарай 160 м жерде, қылуетпен қатар орналасқан. Ол бір бөлмелі, шаршы пішінді, солтүстік және шығыс жақтары қасбеттерімен іргелес бастырмасы бар құрылыс. 1980 жылы мешіт үйі қайта қалпына келтірілді.

Түркістан жұма мешіті
Ел

 Қазақстан

Қала

Түркістан

Мешіт түрі

Жұма мешіті

Картада орналасуы
Түркістан жұма мешіті (Қазақстан)

Координаттар: 43°18′00″ с. е. 68°14′37″ ш. б. / 43.30000° с. е. 68.24361° ш. б. / 43.30000; 68.24361 (G) (O) (Я)

Ғимарат сипаттамасы өңдеу

  • Шикі кірпіштен қаланған.
  • Бөлменің ішкі қабырғалары мен қасбеттері сыланған.
  • Шатыры жайпақ, топырақпен жабылған. Бөлме ішіне ойық тіреуіштің көмегімен қабырғаға және орталықта тұрған 8 қырлы діңгекке тірелетін сәндік арқалық көрік береді.
  • Діңгек пен бөлме төбесі қошқыл қоңыр түсті бояумен боялған. Көгеріс өрнектері бар орамды әшекей жапсырмалар түріндегі түрлі түсті суреттер жиектеме тақтайларында сақталып қалған. Мешіт бөлмесіндегі бұйымдар жоғалып кеткен.
  • Бастырмадағы 4 қуыс үстіңгі жағында жұп көгершіні бар анар шоғы бейнеленген көгілдір түсті өрнекпен сәнделген.
  • Төбесінің биіктігі 4 м-ге жуық, есік-терезелері үлкен, едені ағаш. Жиекшелері мен қабырғаларындағы бедерлер мешіттің қаладағы елеулі құрылыс болғанын білдіреді[1][2].

Дереккөздер өңдеу

  1. Қазақ энциклопедиясы, 4 том; Әдеб.: Сенигова Н.Т., Культовые сооружения около мавзолея Ходжа Ахмеда Ясави. Археологические исследования в Отраре. А.-А., 1977.
  2. Ислам. Энциклопедиялық анықтамалық. Алматы: “Аруна Ltd.” ЖШС, 2010 ISBN 9965-26-322-1