Тұтқабай Иманбеков

Тұтқабай Иманбеков (2.1. 1937, Түлкібас ауданы Куйбышев атындағы ауылы – 19.2.1995) – ақын, жазушы.

Шанышқылы тайпасының Саңырау руынан шыққан.[1]

ҚазМУ-ды бітірген (1960). 1960 – 67 жылдары «Лениншіл жас» (қазіргі «Жас алаш») газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі, кейін «Жазушы» баспасында аға редактор (1967 – 77), ҚазМУ-да аға оқытушы (1977 – 79), «Ара-Шмель» сатиралық журналында жауапты хатшы (1979 – 83), «Қазақ әдебиеті» газетінде бөлім меңгерушісі (1983 –85), жауапты хатшы (1985 жылдан) қызметтерін атқарды. Алғашқы өлеңдері «Жырға сапар» (1958), «Жас дәурен» (1961) атты жыр жинақтарында жарияланды. «Ақ қайың» (1967), «Бұлақ күліп ағады» (1970) атты өлеңдер жинағы жарық көрді. Прозалық шығармалардан «Тапсырылмаған гүл» (1969), «Үш айдың үш күні» (1972), «Тұт ағашының көлеңкесі» (1974) повестер жинағы және «Үлкен үй» (1979) романы басылды. Орыс тілінде «Последняя охота» (1976), «Тень тутовника» (1981) атты повестер жинағы, «Большой дом» (1984) романы шықты. С.С. Баруздин, А.Гайдар, Х.Меляев, М.Майерова, П.Ж. Беранже сияқты жазушылар шығармаларын қазақ тіліне аударған.[2]

Иманбеков Тұтқабай (1937— 1995) — Оңтүстік Қазақстан облысының Түлкібас ауданында туған. 1960 жылы Қазақ мемлекеттік университеті филология факультетінің журналистика бөлімін бітірген соң республикалық "Лениншіл жас" (қазіргі "Жас Алаш") газетінде әдеби қызметкер, бөлім меңгерушісі болып істеген [3].

1967—1977 жылдары "Жазушы" баспасында аға редактор, 1977-1979 жылдары ҚазМУ-дың журналистика факультетінде аға оқытушы, 1980-1983 жылдары "Ара" журналының жауапты хатшысы, 1983-1995 жылдары "Қазақ әдебиеті" газеті редакциясында бөлім меңгерушісі, жауапты хатшы болған.алғашкы өлеңдері 1957 жылы "Лениншіл жас" газетінде жарык көрді. Сонан соң "Пионер" журналында әңгімелері жарияланды. 1967 жылы "Ақ кайың", 1970 жылы "Бұлақ күліп ағады" жыр жинақтары жарык көрді. 1976 жылы "Последняя охота", 1981 жылы "Тень тутовника" атты кітаптары орыс тілінде басылып шықты. Оның өлендері башқұрт тіліне аударылды. "Жетім қыран" повесі украин тілінде жарық көрді. "Араша" атты поэмасы "Жалын" альманағының бәйгесінде үшінші сыйлық алды. Жазушынын "соғыс деген ойыншық емес" атты хикаясы бойынша "Қазақфильм" студиясы қысқа метражды фильм түсірді.

Чех жазушысы М.Майерованын "Кішкентай Робинзон" атты кітабын, А.Гайдардың "Тимур және оның командасы", С.Баруздиннің "Бірінші сәуір — көктемнің бір күні" атты повестер жинағын, адыгей халқының ертегілерін "Нарттар" деген атпен қазақ тіліне аударды. "ұлы ақындар кітапханасы" сериясы бойынша П.Ж.Беранженің бір топ өлендерін, Бауыржан Момышұлының "Ұшқан үя" кітабын қазақшалаған.

Дереккөздер

өңдеу
  1. Мекембай Омарұлы [1] = Шаңышқылы шежіресі / А.Ирисбаев — Ташкент: Езувчи, 2000. — 232 б. — 1000 таралым. — ISBN 5-8255-0662-4.
  2. Қазақстан жазушылары: Анықтамалық/Құрастырушы: Қамшыгер Саят, Жұмашева Қайырниса - Алматы: «Аң арыс» баспасы, 2009 жыл
  3. "Қазақстан баспагерлері мен полиграфистері. Анықтамалық", Алматы,"Білім" баспасы, 2005 жыл - 576 бет. ISBN 9965-09-134-X