Төменгі Тұрғысын қорықшасы

Төменгі Тұрғысын – мемлекеттік ботаникалық қорықша. Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1986 жылғы 17 ақпандағы № 69-қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 27 маусымдағы № 877-қаулысы негізінде құрылды. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 746 қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 10 қарашадағы № 1074 қаулысы бойынша қолданылу мерзімі - мерзімсіз. Аумағы 2200 гектарды құрайды.

Төменгі Тұрғысын қорықшасы
Жалпы мағлұмат
Ауданы2200 га
Құрылған уақыты1986
Орналасуы
49°57′34″ с. е. 84°05′07″ ш. б. / 49.95948942° с. е. 84.08534497° ш. б. / 49.95948942; 84.08534497 (G) (O) (Я)Координаттар: 49°57′34″ с. е. 84°05′07″ ш. б. / 49.95948942° с. е. 84.08534497° ш. б. / 49.95948942; 84.08534497 (G) (O) (Я) (T)
Ел Қазақстан
АймақШығыс Қазақстан облысы
АуданАлтай ауданы
Төменгі Тұрғысын қорықшасы (Қазақстан)
Төменгі Тұрғысын қорықшасы
Төменгі Тұрғысын қорықшасы (Шығыс Қазақстан облысы)
Төменгі Тұрғысын қорықшасы

Мақсаты өңдеу

Бағалы дәрілік өсімдік түрлерін – алтай доланасын, итмұрын түрлерін қорғау. Алтай доланасы өсінділерде, жайылмаларда және бұталардың арасында кездеседі. 140 гектарға жуық аумаққа таралған. Өнімділік 40-70 кг/га жетеді. Жеміс қоры – 4-8 т, оның ішінде тауарлық – 2-4 т. Жабайы раушанның әртүрлі түрлері өсетін жерлерде де, бұталы қауымдастықтарда да өседі. Жеміс қоры – 30-45 тонна, тауарлық – 15-25 тонна, өнімділігі – 200-400 кг/га. Жемістер аскорбин қышқылының жоғары мөлшерімен ерекшеленеді - 2-5%, бұл басқа жердегі өсімдіктерден 3-4 есе жоғары.

Географиялық орны өңдеу

Қорықша Шығыс Қазақстан облысы Алтай ауданында Тұрғысын, Бұқтырма және Бобровка өзендерінің сағасында орналасқан.

Флорасы өңдеу

Негізгі өсімдік жамылғысы – лавржапырақты терек, татар ұшқаты, тобылғы, шәңкіш, кәдімгі таңқурай, кәдімгі мойыл және басқа да ағаш, бұта аралас шөпті шалғындар. Қазақстанның Қызыл кітабына енген өсімдік түрлері: сібір қандығы, ірі гүлді шолпанкебіс, алтай рауағашы, мияжапырақ таспа, таңдамалы шоқпарбас. Бағалы емдік түрлер: алтай доланасы, жасылтұқымды долана, итмұрынның бірнеше түрлері, шәңкіш, қаражидек, таңқурай, мойыл.

Фаунасы өңдеу

Жануарлардың ішінде ең көп таралғандары қасқыр, кәдімгі түлкі, қоян, дала тышқаны. Қазақстанның Қызыл кітабына енгендер: балықшы тұйғын, бүркіт, аққұйрықты қыран, ителгі, сұр тырна, ақбас тыран, үкі, тас сусары.[1]

Дереккөздер өңдеу

  1. Сайт "Особо охраняемые природные территории Республики Казахстан" https://oopt.kz/