Төменгі Тұрғысын қорықшасы

Төменгі Тұрғысын – мемлекеттік ботаникалық қорықша. Қазақ КСР Министрлер Кеңесінің 1986 жылғы 17 ақпандағы № 69-қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2001 жылғы 27 маусымдағы № 877-қаулысы негізінде құрылды. Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2005 жылғы 19 шілдедегі № 746 қаулысы және Қазақстан Республикасы Үкіметінің 2006 жылғы 10 қарашадағы № 1074 қаулысы бойынша қолданылу мерзімі - мерзімсіз. Аумағы 2200 гектарды құрайды.

Төменгі Тұрғысын қорықшасы
Жалпы мағлұмат
Ауданы	2200 га
Құрылған уақыты	1986
Орналасуы
49°57′34″ с. е. 84°05′07″ ш. б.49.95948942° с. е. 84.08534497° ш. б. / 49.95948942; 84.08534497
Ел	Қазақстан
Аймақ	Шығыс Қазақстан облысы
Аудан	Алтай ауданы
Төменгі Тұрғысын қорықшасы
Төменгі Тұрғысын қорықшасы

Мақсаты

Бағалы дәрілік өсімдік түрлерін – алтай доланасын, итмұрын түрлерін қорғау. Алтай доланасы өсінділерде, жайылмаларда және бұталардың арасында кездеседі. 140 гектарға жуық аумаққа таралған. Өнімділік 40-70 кг/га жетеді. Жеміс қоры – 4-8 т, оның ішінде тауарлық – 2-4 т. Жабайы раушанның әртүрлі түрлері өсетін жерлерде де, бұталы қауымдастықтарда да өседі. Жеміс қоры – 30-45 тонна, тауарлық – 15-25 тонна, өнімділігі – 200-400 кг/га. Жемістер аскорбин қышқылының жоғары мөлшерімен ерекшеленеді - 2-5%, бұл басқа жердегі өсімдіктерден 3-4 есе жоғары.

Географиялық орны

Қорықша Шығыс Қазақстан облысы Алтай ауданында Тұрғысын, Бұқтырма және Бобровка өзендерінің сағасында орналасқан.

Флорасы

Негізгі өсімдік жамылғысы – лавржапырақты терек, татар ұшқаты, тобылғы, шәңкіш, кәдімгі таңқурай, кәдімгі мойыл және басқа да ағаш, бұта аралас шөпті шалғындар. Қазақстанның Қызыл кітабына енген өсімдік түрлері: сібір қандығы, ірі гүлді шолпанкебіс, алтай рауағашы, мияжапырақ таспа, таңдамалы шоқпарбас. Бағалы емдік түрлер: алтай доланасы, жасылтұқымды долана, итмұрынның бірнеше түрлері, шәңкіш, қаражидек, таңқурай, мойыл.

Фаунасы

Жануарлардың ішінде ең көп таралғандары қасқыр, кәдімгі түлкі, қоян, дала тышқаны. Қазақстанның Қызыл кітабына енгендер: балықшы тұйғын, бүркіт, аққұйрықты қыран, ителгі, сұр тырна, ақбас тыран, үкі, тас сусары.