Уикипедия:Қазақ тілінің жанашырлары

Уикипедиядағы қазақ тілінің жанашырларын бірнеше түрге бөлуге болады: біреулері қазақ тілінде сапалы мақалалар жазып, мазмұнды өңдемелер жасайды, біздің Уикипедияны әртүрлі бұзақы-вандалдардан сақтап, жалпы айтқанда жан-жағына нұр шашып жақсылықтар жасайды. Бірақ бұндай адамдардың тағы да бір сорты бар — қазақ тілінің нормаларын сақтаймын деп, мақалалардың атауы мен құрамын «қазақшаландыратындар». Бұндай адамдардың Уикипедияға қасиетті патриотизмнің әсерінен жасаған шабуылдарынан кейін мынадай мақалалар пайда болады:

  • Араб жамағаты (Араб мемлекеттері Лигасы) (бүкіл әлем, оның ішінде Қазақстан да «лига»сөзін оңайлықпен қолданғанына қарамастан, әйтеуір сол «жат» сөзді қолданғысы келмеген сияқты осы мақаланы атаған адам)
  • Найджирия (Нигерия дегендегісі ғой)
  • Сұдан (Судан)
  • Моритания (Мавритания)
  • Куейт (Кувейт қой)

Аурудың симптомдары:

  • «в» әрпін жаппай «у»-ға ауыстыру: аутомобиль, аутор
  • шетелдік сөздердегі «у» әрпін «ұ, ү» әріптеріне өзгерту: Ұбайдуллаһ, Үбәй
  • шетелдік сөздердегі «х» әрпін «һ» әрпіне ауыстыру, тіпті егер араб сөзі болса да (араб тілінде «х» әрпі де, «һ» әрпі де баршылық): Муһаммад, Аһмад
  • аурудың асқынған түрі: шетелдік терминдерді қазақшалау. Мысалға: Араб жамағаты.
  • танымал адам есімдерін «қалай естісем, солай жазам» принципімен жазу: Йоһан Волфганг фон Гөте, Алан Түриң, Аугустус және т.б.

Неге бұл ауруға шалдығады екен?

  1. Шет тілдерді білмей, оларды транскрипциялау.
  2. Қалыптасқан дәстүрді бұзып, «қалай естісем, солай жазам» принципімен жазу.
  3. Керек емес жерлерге қазақ әріптерін тығу.
  4. Патриотизм деген затты бұрыс түсіну. Яғни патриотизм — барлығын осылай «қазақшаландырсам», міне сол патриотизм деп ойлау.

Тағы қараңыз

өңдеу