Уоррен Баффет

Баффет, Уоррен Эдвард (1930 жылы туған) — ең табысты және танымал американдық инвесторлардың бірі болып табылады. Әр акциясы шамамен елу мың доллар тұратын Berkshire Hathaway жекемен- шік инвестициялық компаниясының 36%-ын иеленеді. Компания Gillette немесе Coca-Cola сияқты анағұрлым табысты фирмаларға ақша салады. Баффет жыл сайын миллиардтаған табыс алады және Америкадағы екінші аса бай адам деп танылған. Бүгінгі таңда Баффеттің байлығы 30,5 миллиард доллар есебінде — Forbes тізіміндегі екінші адам.

Әлемдегі ең бай инвестор, “Berkshire Hathaway” жарналық инвестициялық қордың басшысы, миллиардерлердің “дәреже бойынша табеліндегі” №1 адам, Соростың идеялық қарсыласы Уоррен Эдвард Баффет 1930 жылы Небраска штатының үлкен қаласы Омахада туған. Уоррен мектеп- те жүргенде-ақ капиталист боламын деп шешкен, ал он екі жасында Уоррен миллиардер болуға бекем бел буған. Жас кәсіпкердің дарынды және қабілетті бала болғандығын айта кету керек. Санау жағынан оның таңғаларлық жадысы әлі күнге дейін сақталған.

Қаржылық “гуру” өзі толық түсінбейтін салаларда іс жүргізуден аулақ жүреді. Және жалпы, ол өмірде “Кең болсаң, кем болмассың” деген ережені уағыздай жүріп, қарапайым ғана ауыл адамының рөлін ойнағанды жақсы көреді. Ол жеңілдікпен 700 долларға сатылған ескі “Хонда” (бір құшақ темір) жүргізеді, көне костюмдер киіп, елге осын- дай тақуа көрінгісі келеді. Магнат арзан пластик жиһазбен жасақталған кеңсесіне шашы ұйпа-тұйпа күйде келеді. Бірнеше ай бойы ауыстырылмайтын галстук пен шалбар тартқышының да әбден тозығы жеткен.

Уоррен Баффет шындығында көп нәрсені керек қылмайды, өзіне көп ақша жұмсамайды. Қызы Сьюзи әкесінен автотұраққа төлейтін ақша сұрағанда, ол одан алынған 20 долларға қолхат сұраған. Говард атты ұлы фер- ма сатып алмақшы болып, әкесінің көмегін сұраған. Бірақ, әкесі бір қызық қылық жасады. Ол ферманы сатуын сатып алып, ұлына жалға берген! Ол фермаға алты жылда екі-ақ рет барып шыққан екен. Мүмкін, миллиардерлердің көзі тірі кезінде балаларын осылай ұстағаны дұрыс та шығар? Бірақ, жуықта Баффет байлығының 99%-ын өзінің Қорына мұраға қалдырғысы келетіндігін айтқан.

Дегенмен, ол өз абыройын да сақтаудан қашпайды. “Беделіңді өсіру үшін жиырма жыл уақыт кетіріп, бес минуттың ішінде түсіріп алуың мүмкін. Кімде-кім осы ту- ралы мықтап ойланып жүрсе, сол бизнесті тиісті түрде жүргізеді”, - деп ақыл айтады ол. Ол өз қызметкерлерін бір ғана сөзбен арқасынан қағып қояды екен: “Істеп жатқандарыңды жалғастырыңдар”.

Әрине, мұның бәрі көзбояушылық. Магнатты мезі қылатын адамдар мен журналистердің артық көзқарасынан қорғайтын, сәтті табылған бейне. Осылайша, акционерлер жиналысында мыңдаған адамдар алдында ол өзінің досы мен орынбасары болып келетін 77-жастағы Чарли Манжер мен өзін былай деп таныстырыпты: “Мен - Уоррен. Ал мынау - Чарли. Ол әлі естиді. Мен әлі көремін”.

Бірақ, Баффет өзі көрінгісі келетіндей осал, қарапайым адам емес. Бұл алып адам ақшаны төмендегілерге салу керек деп есептейді:

• түсінікті және қарапайым бизнес (мысалы, азық- түлік өндірісі немесе банк ісіне);

• жағымды ұзақ мерзімді перспективалары бар сенімді компанияларға (мысалы, “Жилетт”, “Кока-кола”);

• халықаралық франчайзингтік желісі мен кепілдендірілген өсім перспективасы бар фирмаларға (мысалы, “Кока- кола”, “Макдоналдс”);

• күшті командасы бар және берік қаланған тұғыры бар компаниялар (мысалы, “Уолт Дисней”).34